A është më Perëndimi?

Ja vlen nje intervistë e shkurtër (2014) e Franco Cardini që flet për perëndimin e Perëndimit dhe raportin midis Krishtërimit dhe Islamit. Eshtë me shumë interes pikpamja e tij si studjues i Mesjetës, dhe më në veçanti si studjues i kryqzatave, nga ku mund të vilet informacion më i vërtetë se informacioni rëndom mediatik për raportin e hershëm dhe të sotëm midis feve të Librit.


Cardini, cila është përshtypja juaj e parë në sulmin ndaj Parlamentit Kanadez nga një vendali i konvertuar në Islam?

Tanimë ekziston një rrymë e tërë çmendurie që qarkullon në nivele të ndryshme. Në këtë, Islami - pa pasur asnjë faj - ka një funksion të ngjashëm me hovin e drogës në vitet 70. Mbi të gjitha, një Islam i caktuar, i shpikur kohët e fundit, i cili kurrë nuk ka ekzistuar historikisht, edhe pse pretendon të jetë i vetmi Islam i vërtetë, mbledh rreth vetes sojin neurotik të njerëzimit.

Por a ka vërtet Islami një marrëdhënie me këto ndryshime kursi?

Asnjë mysliman serioz, sikur asnjë i krishterë apo asnjë hebre, nuk do të bënte kurrë gjëra të tilla. Në fund të fundit, për të bërë një veprim të tillë, mjafton vetëm një person, dhe është tepër. Këto janë vetëm pak raste, të cilat pastaj zgjerohen si rasti i freskët i ebolas mbi të cilin shartohet frika jonë. Por ne gabojmë nëse i trajtojmë këto fenomene me histeri, ashtu siç e trajtojmë me histeri edhe ebolën.

Por ne duhet të mbrojmë veten nga terroristët, apo jo?

Sigurisht duhet të mbrojmë veten nga i çmenduri i radhës që vendos të bëjë një masakër, ashtu si nga ana tjetër duhet të mbrohemi nga ebola, por gjithashtu duhet t’i trajtojmë këto fenomene në masën e duhur. Nuk duhet të humbasim qetësinë tonë sikur të ishim kërcënuar nga një përbindësh kozmik. Nuk duhet bëjmë të njëjtin gabim si rreth dhjetë vjet më parë, kur ndoqëm strategët amerikanë, duke propozuar një kurë që ishte më e keqe se e keqja vete.

Pra, islamofobia nuk është një zgjidhje.

Islami është një fe madhështore, e cila sot merret si alibi, ndoshta pavetëdijë dhe pa të keq, sikur të ishte një përgjigje për të keqen e madhe të botës bashkëkohore, e cila është pabarazia e stërmadhe shoqërore.

E gjithë kjo, megjithatë, ndodh në sfondin e një krize të madhe kuptimi të Perëndimit …

Por Perëndimi ka marrë fund! Tashmë ai ka përfunduar ciklin e tij, megjithëse duhet ende edhe pak kohë para se ta kuptojë këtë. Qendrat e prodhimit, jo vetëm ekonomike, por edhe të mendimit janë diku tjetër. Ajo sfidë që Perëndimi i lançoi botës 500 vjet më parë, kishte në vete atë që po ndodh tani. Trashëgimtarët e vërtetë të mendimit perëndimor janë vendet e BRICS. Ne kemi themeluar një kulturë që e kanë mbledhur të tjerët.

Po Krishterimi? Nuk mund të luajë një rol në gjithë këtë?

Krishtërimi ka mbetur në këmbë vetëm sepse nuk shqetëson më askënd. Ne, në fakt, nuk jemi më të krishterë. Mund të jemi në formë individuale, por shoqëria jonë ka ndalur së frymëzuari nga Krishtërimi për të paktën tre shekuj. Pastaj habitemi nëse një kanadez, ndoshta i zhvendosur, konvertohet në Islam! Çfarë idealesh i jep Perëndimi? Ne nuk ofrojmë më asnjë ide që mund të mbushë jetën e dikujt. Nuk kemi asgjë më për të dhënë.

2 Likes

“Ne nuk ofrojme me nje ide qe mund te mbushe jeten e dikujt.”

Eshte e vertete sic thote zoteria qe feja kristiane ka kaluar nga etapa kolektive ne ate individuale pasi nje nga vlerat e perendimit qe propagandohet gjithe zhurme eshte pikerisht ndarja e fese nga shteti. Nje vlere me te cilen mburret edhe nje vend si Shqiperia.
Por ai nxitohet kur pretendon se teologjia e krishtere nuk ka se cfare ti japi me jetes se tij, prandaj zgjidhja eshte Islami. Kjo eshte vetem njera ane e medaljes, pasi mundesite per tu angazhuar ne forma te ndryshme radikale te krishtera jane aty, nuk eshte se nuk ekzistojne. Personalisht ve re qe nje pjese e perendimoreve jane konvertuar me shume deshire ne fene ortodokse dhe kishat e Lindjes po shtohen ne Evropen perendimore. Ne Amerike po pse jo edhe ne kontinentin e vjeter verehet nje numer ne rritje i Evangelikaleve. Per te mos folur per kontigjentet e izoluara te Mennonite, Amish, Mormonet dhe Hutterer te cilet per shkak te demografise prej mesatarisht 7 femijesh mund te jene ne te ardhmen shumica konservatore ne Ameriken e Veriut.

“Nuk kemi asgje me per te dhene.”

Ashtu eshte ne fakt prandaj te gjithe nxitojne te vijne ne Perendim.

ai nuk thote qe zgjidhja eshte Islami, ku e ke lexuar kete. Apo ne paranojen tende individuale krishtere?
Jom tu dale, me pas restin, se kam dhe me.

Deklarata e Franko Kardinit :yum: eshte vertete e forte, por s’duhet te harrojme se shoqeria e sotme, si ajo perendimore ashtu dhe ajo lindore, si dhe ajo e emigracionit, nuk i interesojne shume vlerat morale, shpirterore, kulturore, ideore dhe principet. Atyre iu interesojne -fatkeqesisht- vetem vlerat materiale e monetare, keshtu qe Franko shqetesohet kot :laughing:

1 Like

Sigurisht qe e thote. Kuptohet nga vete konteksti. Tregon per rastin e kanadezit qe eshte konvertuar ne Islam.

ti merru me kontestin dhe nxirr perfundime sipas kaplloqes tende, un qe merrem me tekstin e Cardinit (e kam lexuar vazhdimisht prej vitesh, edhe librat e tij) nuk nxjerr perfundime sipas kaplloqes time, por sipas Cardinit, e sipas kaplloqes tij, ti gabohesh rende, sepse Cardini mbetet nga te fundit templar te krishterimit. Dhe per kete arsye ka nderim per Islamin, si Templar, sepse shumica nuk i kane haberin, qe marrdheniet e Templareve me Islamin, nuk ishin vetem prej kundeshtaresh, por edhe nderimi, megjithse kundeshtar. Sipas historise se kryqzatave, nuk kane qene gjithnje kundeshtare, por bashkepuntore te mire.

Por paranoja jote eshte e kuptueshme ne situaten e ndodhur qe ju gjasme krishteret keni frike se myslimanet do ju bejne synet, dhe perkete paranoje flet teksti dhe kontesti i intervistes se Cardinit.

Leximi kerkon zgjuarsi dhe liri shpirterore, nganjehere teksti eshte vetem tekst pa kontest, dmth thote ate qe thote shqeto, pa nenkuptime. Cardini shpjegon shkakun se pse kanadezi eshte konvertuar, pa nenkuptuar se fton kanadezet per te njejtin shkak (krishterimi ka nordh) te konvertohen ne Islam. Kanadezet per te njejtin shkak mund te konvertohen ne Budizem, si ne fakt jane konvertuar, edhe me teper se ne Islam.

Po qe per kontest, ti duhej te kapje mes rreshtave qe ngordhjen e krishterimit Cardini e konstaton me deshperim, jo me kenaqsi si e konstaton Stalker porno muvi, Godard rrenacaku dhe De Sade.

Por siç thashe rasti jot eshte i kuptushem, eshte nje deshmi e nje lloji tjeter qe krishterimi ka nordh, sepse nje krishter i vertete (pothuaj nuk ekzistojne me) pranon nje mysliman si vellaun e tij.

Dhe e fundit, Cardini nuk thote gjekundi qe feja nuk duhet nda nga shteti, ah po thote qe krishterimi nuk ka me ndikim publik, ka efekt vetem individual, qe eshte gje tjeter, dhe shume me e rende. Por as kete nuk arrin ta kuptosh, ose nuk do te kuptosh, se e ke mendjen tumllas me maskaralleqe gjasme demokratike dhe paranoja mediash. S’ka asgje te krishtere ne komportamentin tend.

po te del per hundesh urrejtja, perzi me qyrre idjotsie. Nxitohet per ne Perendim, siç ke nxituar ti, kryesisht per vlera materiale.

1 Like

Pjer, komentet tona tregojne me kontest, por te tuat edhe me tekst (ne kete rast lumturie per situaten), se kush vertet jemi. Komenti jot para se te flase per situaten e Perendimit dhe Lindjes, tregon qe ti je magazinier lekist, nuk je fare i besueshem kur gjasme pergjerohesh per fatin ekonomik te vendit tend.

Nuk eshte cudi qe edhe i Mothi u be felor e solli kete koqen e majte qe te gjitha fajet i gjen te “pabarazia shoqerore”. Ja u beme te gjithe te barabarte, e cfare, u zgjidhen problemet. Le pastaj kur keput kete mufken tjeter, qe mendimi na paska kaluar te BRICS. Vecse ne e ka perkthyer gabim i Mothi.

Budallalleku i ketyre qe frymezohen nga intervistat e profesoreve te tipit KarDini eshte sofizmi i mentalitetit islamik: 1-Te krishteret nuk besojne ne Zot. Ai qe nuk beson/ka nje Zot, kerkon nje Zot 3- Allahu eshte i vetmi Zot. Pra llogjike e tipit, po u ndave nga burri yt, patjeter qe do martohesh me mua se nuk do rrish pa martuar.

Nderkohe, nga ana tjeter te krishteret Perendimore, edhe ne mos besofshin ne Krisht besojne ne menyren e krishtere te jeteses, besojne ne kulturen kristiano-europiane qe eshte gdhendur ne shekuj ne Bibel e historite e saj, ne filozofite, shkencetaret, artistet, pikturen, arkitekturen, qytetetet, te drejtat e njeriut, organizimin shteteror e legal, barazine mes njerezve etj etj etj deri edhe ne gjerat me te vogla si fshirja nga mbrapa me leter dhe jo me gisht. Edhe sikur te plotesohet endrra e ketyre Kardin-dashesve qe te gjithe te bardhet e krishtere te theren deri tek i fundit dhe ato t’i marin apartamentet e Romes pa qera, gjithshka e lene pas do jete vetem legacy e qyteterimit te krishtere perendimor; qe nga makinat me djegje te brendeshme amerikane, qe i mbushin me dinamit suedez per t’i shperthyer rrugeve te Europes terroristet me kalashnikove ruse e deri tek tv-te, telefonat, kompjuterat e cdo gje tjeter qe ekziston xhanem. Dhe nje legaci e tille nuk zhduket kurre, po ka gjithmone tendencen te te perpije e transformoje duke te bere pjese te saj. Ndaj kot i genjen mendja qe meqe te krishteret nuk shkojne ne kishe 5 here ne dite, dmth qe tani do vijne tek ne dhe gjithshka qe dikur ka qene e tyrja do te jete e jona, pasi ti kemi futur nje gelqere siper si Kishes se Shen Sofise ne Kostandinopoje. Po nuk thone kot qe Zoti ne fillim te merr mendjen, pastaj shpirtin dhe atij qe ka edhe me shume do ti jepet, atij qe s’ka do ti merret dhe ajo qe i ka mbetur. Nderkohe skakiera e botes eshte zgjeruar goxha me vende si Kina dhe India dhe askush nuk e vret mendjen te lidhet me kulturen islamike qe praktikisht i ka dhene zero botes se sotme teknologjike apo me tribute e Afrikes, por gjithkush perpiqet te lidhet, kooperoje, konkuroje apo edhe te kontestoje Perendimin. Sepse te gjithe e dine qe ne fund te fundit pavaresisht parave apo resorseve njerezore, bota e sotme eshte produkt i kultures Perendimore, dhe askush askurre nuk ka mundur ta konkuroje ate ne asnje fushe, po thjesht i jane pershtatur me te mire a me te keq te gjitha shpikjeve qe Europiani ka bere qe ne lindjen e hommo sapiens e qe do te vazhdojne ta udheheqin boten me apo padashje deri ne fundin e saj. Amen! :slight_smile:

Cardini e ka vene gishtin ku eshte plaga! Perendimi ka kohe qe po vdes moralisht, te pakten nga pikpamja fetare e krishtere. Pavaresisht se ne institucione apo ne funksionimin e shoqerise, krishterimi ka lene ndikimin e tij, ne pergjithesi perendimi po i largohet atij. Nuk e di per evropen, por ketej nga amerika e veriut ndoshta ka ndikuar dhe emigracioni i vazhdueshem i shume racave dhe kulturave nga gjithe bota. Nje thyerje e tille si mozaik e popullsise besoj se i ka shtyre njerezit te jene me individualiste dhe te vetmet fije qe i lidhin me njeri tjetrin dhe mbajne shoqerine akoma ne kembe jane besimi ( respekti dhe frika) te ligji dhe te paraja ( fitimi, jete me e mire). Paraja ( armiku kryesor i krishterimit :frowning:) ka zvendesuar Zotin ne Perendim. Lindja e ka fituar luften me perendimin, mjafton te permendesh Kinen dhe Indine dhe ke gjysmen e popullesise boterore ne vetem dy shtete. Influenca e tyre eshte e pranishme ( parlamenti dhe qeveria kanadeze) dhe teper e dukshme ne vendet ku jetojme.
Ndersa trajtimi ( nga ekstremiste te cdo niveli apo ngjyre) ne pergjithesi i islamit si nje rrezik shkaterrues per perendimin nuk ben gje tjeter veçse e dobeson dhe ndan me shume shoqerine perendimore. Njerezit shohin njeri tjetrin me dyshim dhe paragjykimet apo klishete perkthehen ne te verteta absolute.

Cdo epoke ka moralin e vet. India ende ka ne kembe institucionet perandorake, ndersa sa per Kinen, Perendimi ankohet se e ka bere si veten, ultramaterialiste. Per te mos thene qe fuqizimi i Kines nisi kur hoqi dore nga cmendurite maoiste dhe nisi ekonomine perendimore te tregut. Kinezet nuk dine te bejne tjeter vecse te kopjojne Ameriken. Ashtu sic India ka Bollivudin sipas Hollivudit, kinezet kane CBA sipas NBA, e madje edhe radion e vet tani do ta quajne … guess The Voice of China. Demografia eshte tjeter gje, gjysma e botes kane qene gjithmone.

Ndoshta dhe e kam gabim persa shkruajta me lart, por qendra e gravitetit ( ekonomike, ushtarake) ka kohe qe po rreshket nga lindja. Per te tjerat pastaj duhet me u ul para ndonje shishe raki apo vere dhe te parashtrojme secili argumentat e tij :grin:.

Po, po kalon qendra e gravitetit drejt Azise, e me vone parashikohet edhe drejt Afrikes madje (mund ta shtjelloj se si) po perseri eshte nje zgjatim i kultures perendimore. Veren e dua te vjeter, me te vjeter se veten, nga ato qe ruhen ne qilare me merimanga ne ndonje qytet te Vendeve te Uleta, kurse rakine nuk e pi qe prej adoleshences.

Arban, ti zakonisht je i i matur me komentet e tua, me perjashtim kur komenton kundra PiDHIt, ç’te zuri?

Sa per dituri, ky koqja nuk eshte i majte, ne fakt akuzohet si i djathte meqe te kaluaren e ka pas te tille, por un nuk kam arritur te kuptoj se çfar fele eshte. Dyshoj se e ka kuptuar edhe ai. Por ky eshte nje fenomen i zakonshem i epokes ngambrapa, e kemi diskutuar kushedi sa here, e me duket se e mban veten si rast i ngjashem.

Por kjo nuk ka rendesi, ka rendesi fakti qe lufta per barazi eshte nje shenje e koheve moderne, ka lindur per here te pare ne rev. Francez, qe kryesisht ishte i anti krishtere (prandaj mbahet si fillimi i nordhjes se krishterimit), qe ketej ka infektuar tere zonen perendimore, e me pastaj gjithe boten, edhe Islamin. Ky koqja po shpjegon kete gje dhe vetem kete, asgje tjeter. Te mos shofesh kaqe gje evidente, i bi te mos duash te shofesh sepse ke paranoje, siç ka paranoje antiIslam Ingeborgen dhe Katrori kur ju shpjegonhet rastin e konvertimit te nje kanadezi ne Islam, njesoj siç mund te shpjegohet rasti i konvertimit te ndonje kanadezi ne budist, ose ne konfucist. Me siguri qe kjo nuk do ju bente pershtypje, sepse ne kete rast te fundit nuk ndjeni rrezik mediatik qe lafsha e karit t’ju bjere per toke.

Per çeshtjen se ku jane qendra e mendimit nuk me rref shume, eshte ide e profesorit, mu me mjafton qe qendrat ekonomike nuk jane me ne Amerike, per te kuptuar kete luaj bythen vendit e bej nje xhiro ne Kine.

Pastaj ndryshe nga profesori, un konsideroj ekonomine me lart se mendimi filosofik. Perveç kesaj nuk jam i sigurte se çfar ka parasysh profesori me “qendra mendimi”. Ndoshta e ka fjalen si qendra te mendimit teknologjik, e ne qofte keshtu, jam dakord me te.

Asgje nga keto qe ke shkruajtur nuk tregon paranoje. Une bera thjesht nje koment. Po kjo eshte tipike e jotja. Injoranca dhe shpirti i keq nuk le vend per diskutim. Nuk ka ngele as Krishterimi e as Islami ne doren tende o i ndrituri i Romes!

Komenti yt pa asnje interpretim dhe “qender mendimi”, por vetem me sharje, e verteton perseri çfar thashe.

Un i keq apo i mire, te kam bere nje çarçaf me interpretime, ti po pate takat, pergjigju njesoj.

Eni ju vasha Eni ju gra
Me ato sy Te bukur qe doni me qa
Eni te vajtojme perendimin e mjere
Qe mbet i shkrete pa emer pa nder :blush:

alba ka vene re qe komente e tua perendimore jane me dy fela, o citime nga Bibla, o citime nga populli (si ky i fundit).

Jo Kardini nuk e ka keq. Ne kete interviste, per aq sa eshte perkthyer, ai ka te drejte dhe une nuk po e hedh poshte. Nuk besoj se eshte vetem budallek se cfare ai shkruan. Po ka deri diku ka nje gabim logjik: kur nje fe nuk ekziston me, atehere eshte e pamundur qe ajo nuk ka se cfare ti japi me individit apo shoqerise. Cfare do te japi kur ajo nuk ekziston me?! Eshte thjesht nje gabim termash: Eshte sekularizimi i Perendimit qe nuk ka se cfare te japi me. Me ate erdhi dhe materializmi, atomizmi dhe individualizimi i shoqerise.
Por ai qe do te jetoje ne menyre fetare ka plot mundesi qe i ofrohet, perpos Islamit.

prap insiston, pa te drejte, qe profesori ofron Islamin si zevendesim te Krishterimit te ezauruar tashme. Profesori vetem shpjegon fenomenin, qe natyra nuk pranon boshllekun qe do mbushet me nje gje. Kanadezi ka gjet Islamin, nje tjeter ka gjet Budizmin, nje tjeter ka gjet Zhizhekun, nje tjeter akoma ka gjet Godardin. Kaq e veshtire eshte per tu kuptuar kjo gje? Veshtirsia e kuptimit eshte ne vend tjeter, “qendrat e mendimit” jane gjetke, kan shkuar tek alarmi i kote i mediave.

Fjalet mund t’i xhirosh nga te duash dhe si te duash, por nuk do te thote se ben dialektike. Profesori thote, dhe me te drejte qe sekularizmi ka pefshire tere shoqerine e Perendimit. E vura shoqerine me bold per te theksuar se, siç thote profesori, Krishterimi nuk ka ndikim ne jeten e gjalle shoqerore si dikur, prandaj dhe sekularizmi.

Kur them nuk ka ndikim si dikur, them qe parimet e Krishterimit nuk zbatohen shoqerisht, ose nuk imponohen publikisht, jane lene te zgjedhe individi, i cili zgjedh si zgjedh Katrori, qe e mban veten per te krishtere sepse ka lexuar libra me kulture te krishtere dhe llap kot me kot te arkitektuaren e kishave dhe thote Amem sa here qe heq prezervativen e zezakut qe ja ka rekomanduar babai para se te martohet.

Kur them i krishtere, e kam fjalen per komportament te krishtere, dhe i krishtere nuk numd te jete nje njeri qe qihet ne n’mythe. Mund te jete demokrat, i modh fare si demokrat, por i krishtere nuk eshte, edhe sikur ta mbaje veten individualisht per te tille.

Dmth ka perkufizim objektiv, pra publik, per qenien i krishtere.