Më qëlloi të shoh në faqen në facebook të Kryetarit të Bashkisë, Erion Veliaj sesi oficerët e policisë bashkiake vendosin gjoba për disa makina luksi të parkuara gabim në Kryeqytet. Në tekstin që shoqëronte fotot Veliaj shkruan;
“Gjobë plako!
Ta kemi të qartë! Ka ikur koha kur të pasurit e një makine luksiishte “leje” për të parkuar te vendi i rezervuar për PAK
, trotuari apo korsia e biçikletave
!”
Ajo që Erioni po thotë është se paraja nuk të mbron më nga ligji në Tiranë. Ajo që Erioni di është që qytetarët ndihen të fyer nga mënyra sesi makinat luksoze, shpesh herë të drejtuara nga njerëz të dyshimtë, arrogantë dhe të paedukuar, lëvizin apo parkohen në qytet. Nuk ka shifra, por perceptimi është që policët e thjeshtë u shmanget tipave me makina shumë të shtrenjta, për të mos i krijuar vetes kokëçarje në rast se qëllon ndonjë tip i fortë dhe me lidhje. Kryetari i bashkisë na tërheq vëmendjen drejt faktit se kjo po ndryshon.
Më vjen me të vërtet mirë sepse nga aq sa kam vënë re unë pas shumë vitesh në Tiranë është që ka më shumë gjasa të shohësh makina luksi të parkuara jashtë normave dhe me arrogancë, sesa, të themi, Fordët Fiesta, Opelët apo Citroënët. Në të vërtetë, oficerët bashkiakë nuk diskriminojnë për makinat që gjobisin, ata nuk falin as Smartët ekologjik apo Bencat e viteve '80 kur vjen puna tek shkelja më e vogël.
Por teksa i shihja këto foto nuk mund të mos mendoja për faktin që gjobat (gjobat variojnë por standardi për keqparkim nis tek 1000-3000 lekë) janë të njëjta në vlerë, si për shkelësin me pagë minimale që parkon gabim një Renault Clio, ashtu edhe për ata që ngasin vetura super të shtrenjta. Po të mbash parasysh se ç’lloj paraje mbajnë nëpër duar tipa me keto makina, rezulton se gjoba standarde i kushton më pak se ëmbëlsira e fundit në restorantin e peshkut. Kjo do ishte në akord me filozofinë e takses progresive, “Kush fiton më shumë, paguan më shumë”.
U kujtova se kisha lexuar sesi në Finalndë gjobat në trafik i kanë lidhur me të ardhurat, çka shkaktoi që njerëz shumë të pasur të merrnin gjoba prej mijëra eurosh për tejkalim shpejtësie. Reima Kuisla, një biznesmen finlandez para ca kohësh u ndalua sepse po ecete me me 105 km në orë, kur tabela lejonte për 80 km/h. Pasi polici ia llogariti gjobën në bazë të të ardhurave të deklaruara, dilte diçka më shum se 50,000 Euro. Në vitin 2002, një nga drejtorët e Nokia morri një gjobë prej 100,000 Eurosh. 4 ga 5 finlandezë e mbështesin këtë sistem. Bazuar tek të ardhurat personale, për shumicën e finlandezëve gjobat variojnë nga 30 deri në 50 Euro.
Edhe Kalifornia në Shtetet e Bashkuara ka propozuar ta lidhë sistemin e gjobitjes me të ardhurat, dhe gjoba llogaritet në vend, bazuar në sa para ke. Kjo sepse u vu re që nëse paraja s’është problem, për disa, as ligji nuk përbën një problem. E kuptoj se nuk është e lehtë, të aplikosh sisteme të tilla, e para sepse politikisht do kundërshtohej nga më të fuqishmit/pasurit dhe se do vështirësohej prej mungesave në të dhëna që Shqipëria ka, sidomos kur vjen tek të ardhurat. Por kjo është diçka për tu menduar, pasi vetëm nëse u dhemb vërtet, do mësonin sesi funksionon një qytet.
Gjobat sipas xhepit mund të tingëllojnë si një ide e çmendur për disa por edhe Gjermania, Zvicra, Danimarka, Austria, Franca kanë sisteme të tilla. Së paku duhet të pranojmë se gjobat standarde rëndojnë shumë më shumë tek të familjet me të ardhura të ulëta sesa tek ato më të larta. Kjo tingëllon pak si Robin Hood, mund ta pranoj këtë por gjithashtu ka sens. Studimet provojnë se pasuria është e lidhur në përpjestim të drejtë me sjelljen e keqe në trafik. Dhe është fakt se të zengjinjët e rinj shqiptarë vazhdojnë të qeshin me ligjin.
Para pak kohësh në Shqipëri Kodi rugor u ashpërsua duke ngritur ndjeshëm (5 deri 10 herë) shumat e gjobave. Ato janë tashmë të rënda për familjet mesatare, por mbeten të paefektshme për ata që t’lagin me shampanj’.
tiku korrupsioni ne drejtesi behet me kavanoza me xhalp