jo ush po gomor pranove ti, nese pranon qe futbolli eshte tregues per mendesite dhe karakterin, atehere mbaje n’tullumt agresivitetin, sepse dalluesi kryesor midis dy llojeve te futbollit, eshte agresiviteti, tipari me i rene ne sy i futbollir amerikan, te cilin vuri re edhe xixa qe ne fillim.
Kur fola per agresivitetin, fola relativisht, dmth ne raport me ate …, nuk thashe qe amerikanja eshte agresive dhe zviceranja nuk eshte.
Jane te dyja agresive, siç eshte edhe kinezja dhe çdo tjeter, por i krahasova midis tyre, njesoj si krahasova helenen me romaken si paralel historik. Eshte evidente qe kultura helene eshte me mendjeholle, me paqsore, me kulturore, me intelektuale, e shume “me” te tjera se romakja qe eshte me trashanike, me luftarake me agresive, me ekspansionise se helenja. Sapo thua kete evidence me sa banale reagimi i intelektualit te shquar romak eshte: “nuk eshte e vertet, sepse lufte e Trojes e bete ju greket e mutit, nuk e beme ne romaket e kakes!”, “Leonidha ka bere lufte ne Peloponez!, qytet-shtetet greke kane bere gjithnje lufte midis tyre!”. Eshte evidente qe kjo lloj nderhyrje eshte per te dhi muhabetin, sepse pergjegjsia per luften e Trojes eshte e te dyja kulturave meqe jane vazhdim i njera tjetres, edhe mitologjine e kane te njejte, romaket kane ndrruar vetem emrat. Po njesoj mitologjia amerikane dhe evropjane eshte krishterimi, dhe per gabimet e kryqezatave pergjegjsia bie mbi te krishteret, amerikanet nuk jane jasht loje ne kete rast, nuk jane si budistet ose si myslimanet.
Kurse nderhyrja e modhe intelektuale, qe dallimet jane sociologjike, komerçialiste, marksiste, etj qe fusha e futbollit amerikan eshte ndryshe nga e futbollit evropjan sepse ne shkallet e stadiumit evropian komerçializohen qofte dhe kikirike, ndersa ne shkallet e stadiumit amerikan komerçializohen hamburger me coca cola, eshte per t’i bere edhe shurren muhabetit siper.
Perveç kesa reagimi eshte si kalamajt e vegjel, çdonjeri kerkon te mbroje me çdo kusht shtepine e vet qe “… eshte si shpirt, se mami im me ve biberonin ke goja, dhe un e thith!”.
Ja shih se si kam quajtur njeren kulture adoleshenti, tjetren prej pensionisti, pra dy fele qe jane e njejta gje ne thelb (aty ku po ben mutin dhe shurren ti dhe ne pergjithsi intelektualet e shquar evro-amerikane), jane dy fela te te njejtes sume.
Me tu merzit muhabeti, si kalamaj egocentriste, lexonet çfar shkruhet vete, tjetri vetem pjerdh kot.