I jap une shpjegim qe nuk jam debil si italianet dhe francezet, dhe intelektualet e mdhenj albaneze qe kane emigruar ne keto dy vende.
Italianet jane debile, por francezet jane me debile se italianet, ose jane me ndryshe debile se italianet. Ne France ekziston ligj qe ndalon propaganden fetare ne vende publike (jasht nderteses fetare), dmth praktikisht po te vije Papa ne France arrestohet ne vend, sepse zanati i tij eshte te mbaje fjale ne publik, kete ben ngado qe vete. Pra francezet si debile te lirise qe jane, praktikisht kane ndaluar Papen te hyje ne France, dhe ç’eshte me e rendesishmja kane ndaluar potencialisht Ardhjen e Dyte te Krishtit ne France, sepse intelektuali i modh perendimor, gjithe inotin me Krishtin e ka, Ai eshte Baba. Pranej Franca paraqitet simbolikisht si femer, si Nona. Pra intelektuali i modh perendimor i fut nje te pallume Nones, e gishtin n’mythe Babes, osht frojdist, perveçse marksist. E kjo histori ka filluar ne menyre te dukshme qe me Enciklopedistet, te cilet jane imituar nga te gjithe vendet e zhvilluara oksidentale, dhe eshte imponuar dhe majmunizuar nga vendet e pazhvilluara orientale.
Benigni eshte tipik intelektual italian, dmth katokomunist i boles majte (se ka dhe katokomuniste te boles djathte qe quhet kato-fashist). Ne menyra te ndryshme i ke te gjithe “kato”, psh Antonioni ishte katokomunist, Fellini katofashist.
Benini eshte toskan, toskana eshte ne pergjithsi e kuqe e revoltuar, dhe perqeshjen e talljen e ka pas zanat qe ne shkelqimin e saj te kohes Mediceve, furnizonte te gjithe oborret e mbreterive evropiane me lolo oborri. Pranej dhe sot kinematografia toskane, dhe jo vetem, eshte nje grusht lolosh qe bejne te qeshin njerzine, Benigni eshte perfaqsues.
Italia nuk mund ta mohoje Biblen si franca sepse Vatikane eshte ne qender te Italise, eshte zemra e Italise, çfado te bejne italianet nuk i godasin bolet e tyre me shkelma. Rasti i Beninit eshte shume tregues: ne fillim fare talljen me priftin e katunit ne klubin e fshatit toskan (don Camillo), pastaj me ngritjen ne hava si alabak te compagno Berlinguer (don Peppone) ne podium ne Kongresin e Partise, pastaj filloi t’i marre me radhe te ngrinte ne hava çdo personalitet qe takonte. Per t’i rene shkurt, mbasi ngriti ne hava edhe intelektualet e mdhej amerikane dhe lobin çifut amerikane qe i dhane çmimim dhe e priten me nderime per filmin e tij çifut brekmut, u kthe ne Itali takoi dhe Papen. Ky ishjte fundi i tij, e mbylli ciklin e ekzistences tij. Un prisja te ngrinte ne hava dhe Papen, por nuk ja majti suma, nuk e bente dot ushtrimin gjimnastikor me Baben. Kur e pyeten se çfar ndjeu kur takoi Papen tha: “U ndjeva taman si Pinoku para Xhepetit”. (qe eshte nje liber toskan e nje toskani)