Postprodhim (Ngambrapaprodhim). Pjesa e parë

Përdorimi i termit postprodhim ka hyrë në fushën e artit prej librit me të njëjtin titull i Nicolas Bourriaud, botuar në vitin 2002, njëkohësisht në Francë dhe Shtetet e Bashkuara, dhe i paraprirë prej ekspozitës Post production. Sampling, programming & displaying. (…). Ky term i referohet praktikave artistike, të zhvilluara veçanërisht që nga fundi i shekullit të 20-të, të cilat përvetsojnë repertorin ekzistues të imazheve, dhe i përdorin ato mbasi përzgjedhen, modifikohen, rikombinohen dhe i ripropozohen publikut me qëllim që të ndryshohet kuptimi i tyre origjinal, dhe për të ndërtuar rrëfime të reja nëpërmjet tyre.

(…) Termi, siç mund të kuptohet, është huazuar prej gjuhës audio-vizuale. Në këtë mjedis, termi postprodhim i referohet të gjitha operacioneve (montim audio dhe video të xhirimit, montim i materialeve të tjerë vizuale dhe audio, shtesë e efekteve speciale, vendosje e titrave, etj) që kryhen mbi materialin tashmë të regjistruar, pra që realizohen në fund të xhirimit. Një proces ky, i cili në fakt bën që audiovizivi (i filmit, dokumentarit ose video-dokumentarit gazetaresk) të ndërtojë një rrëfim, të mbajë një ritëm, të marrë formën përfundimtare në të cilën produkti i ofrohet publikut. Këto procese janë hetuar nga Bourriaud, qoftë për rëndësinë e tyre praktike brënda fazave të përpunimit të botës së imazheve që na rrethon, qoftë sepse ato përfaqësojnë një metaforë iluminuese, të dobishme për të kuptuar se si ka ndryshuar prodhimi artistik i kohës sotme, edhe ai i karakterizuar - njësoj si fotot televizive dhe pjesët muzikore - nga ripërdorimi masiv i materialit ekzistues, të imazheve (materialit të inçizuar tashmë) që artistët “kufizohen” ta ripërdorin, transformojnë, ribotojnë (postprodhimi).

Libri i kritikut dhe teoricienit francez nxjerr në pah se disa karakteristika të shekullit të njëzetë, sidomos konceptet e origjinalitet dhe krijimit, humbasin rolin e tyre qendror në veprat e artistëve të postprodhimit në favor të një ripërpunimi të së njohurës tashmë që bëhet praktikë e zakonshme pune. Ky proces rezulton analog me çfarë ndodh në praktikën e deejay dhe të programuesit, figura të reja të shfaqura në panoramën e punës kulturore, të cilave mund t’i referohemi edhe si kode shifrimi të bashkëkohorsisë në tërësi.

Një nga aspektet në të cilat kritiku frëng fokuson reflektimet e tij, duke konsideruar themelore në prodhimin artistik të kohëve të fundit, është përdorimi, gjithnjë e më masiv, i arkivimit të të dhënave, praktikë e zhvilluar jo vetëm për realizimin e një objekti estetik, për ta shfaqur në mënyrë autonome, por gjithashtu (në shumicën e rasteve) si një burim kryesor për ripërpunimin dhe shumimin pasues tip cover. Objektet artistike të prodhuara me premisa të tilla, sigurisht që vënë në krizë konceptin e vetë autorit dhe autorësinë, aq sa Bourriaud ka specifikuar se

“një shareware nuk ka autorë, ka vetëm një emër që i shkon për shtat. Edhe praktikat muzikore të njohura si sampling kanë punuar për të shkatërruar realisht figurën e autorit, përtej dekonstruksioneve të famshme teorike të tilla si “vdekje e autorit” të Micheal Foucault dhe Roland Barthes”.

Edhe në këtë rrethanë, (…) autori si person dhe objekti/vepër arti luajnë një rol gjithnjë e më pak të rëndësishëm, ndërsa në të njëjtën kohë marrin një rëndësi qendrore gjithnjë e më të madhe krijimi i vendeve ku mund të ndahen përvojat. (…)

Pra artistët e postprodhimit duken se kërkojne përgjigje të mundshme për globalizimin e kulturës dhe informacionit, si dhe për kaosin që rezulton, nëpërmjet një riinterpretimi të lirë të imazheve dhe formave, të cilat më parë ishin shpërfillur ose lexuar në mënyrë unike. Me fjalë të tjera, në një botë plot forma tashmë të shpikura, histori tashmë të shkruara, të arkitekturave tashmë të ndërtuara, arti nuk u përgjigjet më veprave ekzistuese duke cituar ose tejkaluar në stilin e avangardës, por në vend të kësaj tenton të fusë në lojë elementë tashmë ekzistues, për të përzier jetërsimet, për të “riprogramuar botën”, siç nënvizon nëntitulli i librit.

Libri përshkruan tre kategori të mundësive në zhvillimin të superprodhimit - që shkrimtari i hulumton në po aq kapituj - referuar përkatësisht përdorimit të objekteve, përdorimit të formave dhe përdorimit të botës. Ndarja e parë, përdorimi i objekteve, i referohet traditës së readymade, të zhvilluar gjatë shekullit të 20-të, duke filluar nga eksperimentet e para të avangardave, dhe kryesisht nga Marcel Duchamp. Ky rrugëtim u konsolidua më pas gjatë viteve pesëdhjetë dhe gjashtëdhjetë, dhe në të dy anët e Oqeanit u njohën rryma artistike (në njërën anë new dada dhe pop art, dhe nga tjetra Nouveau réalisme), që ndërtuan imazhe dy dhe tre dimensionale nisur prej objekteve dhe imazheve ekzistues. (…) Këta artistë përdorin në mënyra te ndryshme riciklimin, si një metodë pune preferenciale, dhe dispozitën kaotike, si formë kryesore të estetikës së tyre.

(…) Bourriaud specifikon se

“duke vënë në provë format akademike të ekspozimit, artistët e viteve nëntëdhjetë e konsiderojnë vendin e ekspozitës si një hapësirë bashkëjetese, një skenë në mes udhë midis skenografisë, filmit dhe një qendre informacioni”.

(…) Sinteza e Bourriaud ka meritën që arrin të kondensojë në formula - nganjëherë reduktuese, por me siguri operative - disa prej emergjencave të artit aktual, nisur nga roli aktiv që i është besuar spektatorit, i cili duhet të kërkojë marrëdhëniet që lindin midis veprës dhe mjedisit shoqëror në të cilin është vendosur vepra, dhe duhet

"të gjykojë veprat e artit sipas marrëdhënieve që ato prodhojnë brenda kontekstit specifik në të cilin ato manifestohen. Sepse arti është një aktivitet që konsiston në krijimin e marrëdhënieve me botën dhe materializon - në një formë apo në një tjetër - marrëdhëniet e tij me hapësirën dhe kohën”

---------------------------------------------------------------------------------
Përkthyer me shkurtime

1 Like

Hapi tjeter ngambrapaprodhues do te jete perkthimi i manualit te problemit te kuadratures se rrethit:

1 Like

Kuadratura e rrethit eshte teoria liberalo-leftiste e “gjinise se trete” apo e qenies modern aseksuale. Gjeje pse. Dhe mos u ngaterro nga tregimi i O’Henrit apo Njeriu Vitruvian I Leonardos. Pergjigja e drejte verteton qe nuk je robot wikipedik po njeri me te cilin ia vlen te besh muhabet.

1 Like

Qarte. Ti qenke filozofi copy/paste i ketij blogu.

1 Like

kaptin me qoshe, pse nuk bezan me, kapitullove?

Problemi me i modh matematik eshte dyfelor:

Si mund te ndertohet nje kuadrat qe ka te njejte siperfaqe me nje rreth te dhene nepermjet numrit iracional, trashendent pi grek, qe eshte edhe pervers, sepse nuk merret vesh mire nese eshte edhe real?

A post was merged into an existing topic: Diskutim i lirë - tetor 2017

Meqe ka pas verejtje nga salla, dhe ideja ndoshta eshte vertet e veshtire me u kap (edhe sepse nuk para kollaj e pranueshme nga klasicistet), me duhet te shkruaj nje pjese te dyte, dhe ndoshta edhe te trete.