Asistencializmi, nje detyre e shtetit!

Asistencializmi, nje detyre e shtetit!

Eshte mese e qarte se me ritmet e e tanishme te teknologjise sot, ne pak dekada, per te mos thene pak vite, punet qe dikur beheshin nga njerezit do te zevendesohen nga makinerite, robotet.
Fakt eshte se vende si Shqiperia, duke pasur nje krah pune te lire, do te preken te fundit nga ky fenomen, qe po ve ne krize klasen puntore perendimore.
Disa shtete evropjane, te zhvilluara ose jo, po tentojne te rregullojne problemin e mungese se punes duke ndertuar forma te ndryshme asistencializmi….
Po ne Shqiperi? Shqiperia eshte nje nga vendet qe nuk ka nje strategji punesimi, e si vijim as nje strategji reale asistencializmi.

Shteti lind si nevoje e qyteterimit per te siguruar jeten. Ne nje vend ku shteti nuk ekziston, çdo njeri mbron e fuqizon veten siç te mundet edhe ne krah te te tjereve. Shteti pra eshte rregullator i jetes dhe mirqenies se pergjithshme duke hequr pak nga mirqeniet e perveçme….

A eshte i domosdoshem asistencializmi ne Shqiperi? Absolutisht po. Ne nje vend ne krize si Shqiperia shteti ka per detyre te mbroje shtresat ne nevoje. Garantimi i bukes per ata qe nuk kane mundesi duhet te jete perparsi e shtetit shqiptar…
Shume nga problemet tona , largimi nga shqiperia, politizimi shoqeror, mungese enderrash per te ardhemn ne Shqiperi, dhuna e pakontrolluar dhe krimi kane per baze pamundesine dhe shqetesimin e nje pjese te mire te shoqerise e mundesise per te jetuar dhe ushqyer.

Shihet qartazi qe populli eshte i pakenaqur dhe i uritur. Perpos banderolave dhe fasadave fshihet nje shoqeri e varfer ne skamje….

Shteti shqiptar duhet ti garantoje çdo qytetari mbi 18 vjeç te drejten per te pasur nje jete sa me dinjitoze, garantimin e ushqimit.
Le te bejme nje shembull: nese shteti do ti jepte çdo personi qe nuk punon mbi 18 vjeç 150 mij leke te vjetra ne muaj, derisa shteti ose ai vete mos te gjej pune a mendoni se do te kishte nje largim te tille ne mase nga shqiperia? A mendoni se do te ulej kriminaliteti nese i garantohet çdo shqiptari te papune nje ndihme sociale prej 150 mij lekesh te vjetra, deri sa personi te hyje ne tregun e punes?
A mendoni se do te kishin kaq shume mbeshtetes e ndjekes partite politike nese shteti do ti garantonte qytetareve qe jane pa pune 150 mij leke te vjetra?

Shteti yne e ka mundesin ekonomike per te mbeshtetur ekonomikisht shtresat e varfra. Po ta shikoni shifra nuk eshte aspak e madhe. Nje buxhet shteti si ai shqiptar mund t’ja lejoje vetes nje shpenzim te tilleper te luftuar varferine. Qeveria shqiptare nuk e jep kete ndihme sepse e din se ne kete menyre qytataret do te ishin te lire, te lire nga politika. Te lire per te permirsuar gjendjen e tyre ekonomike ne atdheun e vet. Te lire per te gjendur nje vend pune ku te zhvillojne ambiciet e tyre, te lire realisht per tu rritur… Te lire mbi te gjitha nga frika e pyetjes: po mbeta pa pune si do t’ja bej? Te lire mbi te gjitha sepse nuk do te jene me te pashprese. Nje njeri i pashprese mund te beje çdo gje….

Nje asistencializm i nevojshem i shtetit do te rriste dhe konsumet, sepse do largohej percetpimi qe duhet te shpenzoj sa me pak se muajin qe vjen mbase s’do te kem asgje.

Sot, duke pare edhe çfare po ndodh rreth e rrotull nesh, jane mese te nevojshme masa per te luftuar varferine. Verini çfare emri te doni: asistencializem, te ardhura baze te garantuara nga shteti, e drejte qytetarie…quajeni çfare te doni vetem vihuni ne pune per te luftuar varferine qe ka kapluar sot Shqiperine! Nje nga mjetet eshte garantimi i te ardhurave ekonomike per ata qe jane me ne nevoje.

Pjeri ka folur gjere e gjate per asistencializmin ne librin e tij Vizione te Qarta.

O loni,pse kaq kompleks me shqipen?
Asistencializmi linguistik, impenjim etatik .

muhabet kafenesh duket ky. teza eshte interesante te zhvillohet por e mbeshtetur me fakte dhe shifra, jo me ndjesi personale. perndryshe kopje e VëQë-së.

1 Like

square, VQ, ka dhe ndjesi dhe shifra, dhe artikulli ka prekur pikerisht themren e Akilit, politikat sociale qe duhet te ndertoje qeveria dhe shteti per njerzit ne nevoje, njerez qe perbejne 25-26% te popullates, dhe jo 12-13% sa ç’thote qeveria.
ketu ne perendim, eshte ne nenet e kushtetutes mbrojtja nga shteti e individit ndaj faktorve te ndryshem, ku hyjne strehimi dhe ushqimi.
nuk e di a e ka shqiperia kete nen, se po ta kete, çdo shqiptar i varfer pa asistence, ka te drejte ta hedhi ne gjyq qeverine dhe Palloshin per shkelje ligji.

ok, si e mat kete?

p.s. eshte pak paradoks te flasesh per asistencializem kur vete refuzon ta hedhesh online VQ-ne falas per te gjithe dhe te lezeton ai pesemilekshi per kopje :smile:

4 Likes

Asistencializem do te thote rishperndarje e pasurise e cila se pari duhet te krijohet pastaj te rishperndahet .

1 Like

square, po ku ta hedh dhe si ta hedh, ti nese ke kohe, duku kendej nga babuçi mbase e realizojme

qe te duket nga ty babuçi square, tun paret se s’ka asgje qyl! :grinning:

pazari, i modho, eshte per politikanet, jo per intelektualet , une dhe square jemi ne grupin e dyte.

eshte vertetu me fakte me miliona here qe intelektualet, kur nuk ju’a var njeri, jane te nershem - “jane ne grupin e dyte” -, me tua var njeri, kalojne ne grupin e pare, dmth ne grupin e politikaneve qe shkundin paret, drejtperdrejt si politikane, ose duke lepire politikanet si ideologe. Ne dy rastet njesoj fut paret ne xhep. Aty osht halli, jo tek nershmeria.

i modho, jo te gjithe, jo te gjithe hyjne ne nje thes.

te gjithe intelektualet e mdhej jane ne nje thes t’modh, nga ku gerthasin me te madhe: “jo te gjithe hyjne ne nje thes”.

Babuci me duket se u dorezu. Do e japi VQ-ne badihava - kur thote dhe ai vete. Ndersa une e kam faqosjen dhe kopertinen per liber online me cmim te kripur po Pjerit do ia ul. :wink:

i bere bisht pyetjes se si e mat 20-25% apo m’u duk mua? Apo me ndjesi?

shih sa % e popullates se rritur , eshte e papune.

Une bile them them qe shteti ti japi edhe nga nje makine shtetasve te vet. Bile nga ato elektrike per arsye qe dihen.

Une gjithashtu propozoj qe cdo qytetari qe don me ik, shteti ta fusi ne pune (ka vene plot te elektriku, ujesjllesi…) dhe ti japi nje rroge minimale mujore €1000.

Shtresave ne nevoje dhe atyre te pamundurve, une propozoj qe shteti ti vej nga nje ndihmese/infermiere personale. Seksi te jete preference e nevojtarit por jo me shume se 28vjec.

Gjithe pensionistave 50-65vjec shteti ti japi nga nji shpi ne plazh.

Per shtetasit qe sdine ti japin makines dhe nuk perfitojne nga paragrafi i pare, shteti ti japi nga nji buke 50ce e nji luge florini.

Une mendoj se keto masa (po edhe ca tjera qe spo me vine nder men tani) do i ndihmojne shtresat ne nevoje, do ulin kriminalitetin, do ulin emigracionin, do i ngopin dhe kenaqin qytetaret.

1 Like

Leo,
Tema është interesante dhe debati që ajo mund të ngjallë është krejt i nevojshëm, por mënyra e shtjellimit çalon - bile qysh në titull.

  • së pari, fjala asistencializëm nuk egziston në gjuhën shqipe - le ta quajmë atëhere një neologjizëm ad hoc, i shpikur prej teje. Por edhe si i tillë, ai nuk i shërben aspak idesë së shkrimit. Kuptohet se pikënisja e saj është fjala asistencë (që natyrisht Fjalori i Gjuhës Shqipe e përmban), në kuptimin e ndihmës ndaj nevojtarit, por shëndrrimi i saj në -izmë, e çnatyron logjikën fillestare, Në analogji, në frëngjisht, egziston fjala assistance (aide = ndihmë), por assistanat ka kuptim tjetër: të drejtpërdrejtë, kur flitet për marrëdhëniet mes asistentëve, dhe të ndërsjelltë dhe përçmues kur përdoret ndaj sistemit të ndihmave sociale për nevojtarët. Fjala e saktë në këtë gjuhë është solidarité = solidaritet. Në të njejtën mënyrë edhe në anglisht, egziston fjala assistant dhe assistantship, por kur flitet për sistemin e ndihmave përdoret fjala tjetër welfare. Jam i mendjes që në shqip, fjala më e përshtatshme do të ishte pikërisht solidariteti shoqëror.

  • Në se arrin të jesh në një mendje me mua në këtë pikë, atëhere i bie që vijimi i titullit të jetë po aq i paqartë sa edhe fillimi. Ky dyzim vjen fillimisht nga koncepti që ti ke mbi Shtetin, të cilin e përcakton si “nevoje e qyteterimit per te siguruar jeten”.Shteti në fakt është një mekanizëm, një organizim i bashkësisë njerëzore brenda një territori të caktuar, qëllimi fundor i të cilit është administrimi i normës së të drejtës (ligjit) dhe ushtrimit të forcës publike për të aplikuar këtë të ligj. Mund të flasim kështu për funksionet e Shtetit : sigurimi i sovranitetit, ushtrimi i kompetencave që atij i janë dhënë brenda tij (ato të ligjit dhe të forcës zbatuese) dhe jashtë (diplomacia dhe ushtria), mbi bazën e tatimeve dhe taksave të detyrueshme mbi qytetarët. Në të kundërt, në kohët e sotme, veprimtaria e Shtetit është zgjeruar drejt fushave të tjera në lidhje me interesin e përgjithshëm (arsimi, kultura, shëndetsia, ndihmat dhe solidariteti shoqëror… ), të cilat nuk mund të mbulohen nga aksionet e individuale të shtetasve - dhe kjo, thjesht me qëllim sigurimi të paqes, të rendit dhe të qetësisë publike.
    E thënë ndryshe, Shteti nuk ka aspak detyrë organike as asistencializmin as edhe solidaritetin, por i administron ato si realitete konkrete, në kuadrin e sferës së funksioneve të tij parësore, brenda një perimetri të përcaktuar nga doktrina e tij politike (sociale apo liberale).

Përfundimisht, a duhet të egzistojë “asistencializmi” në Shqipëri?
Sigurisht PO!
por jo në emrin e një detyre të Shtetit, por të një nevoje solidariteti që ngrihet mbi një bazë tjetër përbashkuese mes shtresave dhe grupeve njerëzore, të mishëruar pikërisht nga ideja e Republikës - çështjes publike, si pjesë e pandashme e idealeve themelore të saj: Liri e të shprehurit dhe e të ndërrmarurit, barazi e të Drejtave, e Shanseve dhe e veprimit të Ligjeve, vëllazëri ndaj detyrimeve lidhur me njeri-tjetrin, ndaj ndihmës reciproke.

Problemi themelor me të cilën ne hasemi në atë realitet që quhet sot Shqipëri është ai se Shteti identifikohet me të drejtë apo me të padrejtë si burimi i të gjithë të mirave dhe i të gjithë të këqiave, ndërkohë që Republika mbetet një fjalë boshe, pa asnjë përmbajtje konkrete!

4 Likes

150.000 lek te vjetra nuk i mer plaku im pension or shok , e qe ka punuar 40 vjet per ate pension ! Me duket si nje zgjatim i protestes (tashme qesharake) studentore ky shkrim ! Do te kete shume nga keto muhabete muajve ne vazhdim, muhabete me antikomunista qe urrejne regjimin 28 vjecar pas 90’ ! Njeriu i ri kapitalist ne mendim…

prandaj arbo, qeverite kendej, per pensionet e ulta, rrogat e vogla, ata me social, iu jep Bono-Ushqimi, e ne kete rast edhe prodhimet nuk prishen apo te hidhen ne lume.