Ta boj un recensionin, hiç mos u boj marak!
Çfar ke shkruar ne komentin me siper eshte pak a shume e vertete, vetem se e verteta “tamom” eshte me teper se kaq sa thu ti.
As une shkrimtar te mire shqiptar nuk kam hasur se fundmi, por nuk kam hasur as shkrimtar te mire italian psh. Dhe jo vetem une, por e pranuar ne pergjithsi qe ka nje shterrim a bjerrje te figures se protagonistit shkrimtar (dhe ne pergjithsi ne boten e artit, vdekja e autorit etj etj), dhe jo vetem ne kulturen italiane, por ne pergjithsi ate perendimore, e me tej.
Fenomeni eshte shpjeguar ne shume menyra, une e kam shpjeguar duke bere reçensione pa fund me shkrime ne Peshk per hyrjen e njerzimit ne Epoken Posmoderniste (Epoken Ngambrapa), te cilet handikapatet dhe koqepordhat e mbledhur ne Peshk per te diskutuar per penisin dhe sumen e Sales dhe Rames, i kane hedh poshte me komente me dy fraza si shkrime te dobet dhe te vjedhur ne Internet (plus qe ç’edukojne kalamojte se u hedhin spermen e marlonit fytyres).
Pra eshte e vertete çfar shkrun ti per ne veçanti per o çimo, por keto difekte i perkasin o çimo te dyte, o çimo te sofistikuar, hermetik, amerikan abrakadabra, qe ja ka more mire doren Perendimit, sepse ekziston edhe o çimo i pare, qe ishte me naiv, me i sinqerte, me realist, austriak, miteleuropian, dhe ca “me”-ra te tjera, por s’du me zgjat se vete gjate muhabeti. Shkurt muhabeti ka nje dallim te madh midis o çimo te pare dhe o çimo Ngambrapa, qe ka hyre me koshience te plote ne Epoken Ngambrapa, ose ne kontestin shqiptar ne Epoken PostKadarejane.
E megjith keto difekte o çimo, kshu siç eshte koha dhe si e don koha, eshte nje shkrimtar shum i mire. Me aq sa njoh realitetin shqiptar, o çimo eshte fenomeni me interesant i mbas viteve 90-te, bashke me dy figura te tjera, ne disa pika te ngjashme: Ardian Vehbiu dhe Edison Ypi (pare vetem e vetem si fenomen puro letrar, pa u fut ne besimin e tyre politik, ku qe te tre jane koqe fare, si gjithe te tjeret demokrate).
Qe te tre kane nje merite te padiskutueshme, dhe me kryesoren per nje shkrimtar: njohin shume mire gjuhen shqipe, ne kuptimin qe e perdorin lirisht, jo vetem si pasuri fjalori. Jane komplet te lire kur shprehen, te tjeret bejne mek mek mek. Kjo eshte merita edhe gjenise shqiptare Konica, Noli, Fishta, zoterimi total i gjuhes, vizioni politik i tyre ka qene koqllik fare, edhe ne kohen kur kane jetuar, tamom dava katunaresh, siç e kerkon shqiptarizma.
o çimo ka me teper se dy te tjeret se prejardhet me teper se dy te tjeret nga nje kulture shkencore, e ka per zanat shkencen puro, Ardiani eshte shkencetar si me thene humanist si zanat, por ka interesa puro shkencore pertej zanatit. Edisoni ka pas per zanat teknologjine meqe ka pas punuar atebote ne byro teknologjike. Jo rastesisht te tre kane pasur interes te veçante per novitetin e botes virtuale, ku edhe kane milituar (Edisoni me teper si konsulent dhe perdorues i internetit, bile edhe njohes niveli i kompjuterit ne fillesat e epokes digjitale). Ne stilin e tyre duket sheshit ndikimi i ketij militimi.
Ne kete drejtim te tre dallohen komplet nga baba i tyre, Kadareja (prape jo rastesisht idhulli i tyre), sepse Kadareja mbetet letrar katunar folk (megjithse me aspirate te forte shkencore sovketike, pa njof asgje nga shkenca, aspirate qe tre epigonet e kane realizuar), mbetet antidigjital, nuk e kupton me kohen, koha e tij mbetet ne atebote, mbetet ajo bote. Pra te tre jane ngambrapaKdarejane, biles te kater se edhe Kadareja vete tani rrek te behet ngambrapaKadarejan (pa sukses).
Mund ta zgjas sa te dush reçensionin, po te dush ti un ketu jom. Por si mbyllje them se o çimo, megjithse me pak i njohur ne publik, qendron potencialisht me lart se dy musketjeret e tjere. Perseris qe ne kritiken tende shkel e shko, ke te drejte ne menyre te siperfaqeshme, o çimo eshte i justifikuar, nuk ka faj qe eshte kitsh, epoka e kitshit eshte tani, dhe per nje shkrimtar shqiptar nuk mjafton fryma epokes, por ka edhe problemin e babes, Kadarese, gjeni i padiskutueshem (kujdes, vetem atebote, sepse vepra e vertete e Kadarese eshte jeta e tij, lufta qe ka bere per te mbijetuar, sigurisht qe te mbroje vepren e tij, qe te mbijetoje vepra e tij).
Kush do na shpetoje nga Kadareja?
(e pra, pranej duhen nena dhe babe te reja qe t’u lajne kalamojve fytyren nga sperma e marlonit). tu laje edhe sumen