Përkatësinë politike e djathtë ose e majtë e një të njohuri ose saponjohuri duhet me e pranu me keqardhje njësoj sikur këta personë të kishin një tumor në hemisferën e djathtë ose të majtë të trurit, dhe gjithnjë me shpresë që tumori të jetë beninj. Në këtë rasta duhet me thënë: “Është i majtë (ose i djathtë) i shkreti!” me të njëjtin ton mëshirues sikur thuhet: “Ka tumor i shkreti, ishalla Zoti ja sjell për mbarë!”.
(nga Ditar i një fuksi)
zoti Shyti:
-I madh është Kundera, oh sa i madh që është, shiko çfar ka thënë, gjë më t’bukur s’ka:
Ci vorrebbero due vite, una per imparare e l’altra per vivere ciò che abbiamo imparato.
shoku Zylo:
-Hajduti modh osht vallaj, ka vjedh Konfuçin qi ka thon:
Abbiamo due vite. La seconda inizia quando ci rendiamo conto di averne solo una.
zoti Shyti:
-Ah sa i madh që është Marcel Proust, shiko se çfar ka thënë tek “Në kërkim të kohës së humbur”:
Siccome il rischio di piacere dipende soprattutto da ciò che passa o no inosservato, si dovrebbe almeno per prudenza, non parlare mai di sé, perché è un argomento su cui si può esser sicuri che la visione degli altri e la nostra non concordano mai. Se quando si scopre la vera vita degli altri, l’universo reale sotto l’universo apparente, si resta sorpresi come nel visitare una casa, in apparenza qualsiasi, ma che dentro sia piena di tesori, grimaldelli e cadaveri, non meno sorpresi si resta quando, il luogo dell’immagine che ci eravamo fatta di noi stessi, in base a ciò che ciascuno ce ne diceva, si scopre quale immagine completamente diversa gli altri racchiuno in sé di noi e della nostra vita dai discorsi che tengono sul nostro conto in nostra assenza. […] Il rischio minore è di irritare gli altri con la sproporzione esistente tra l’idea che abbiamo di noi stessi e le nostre parole, sproporzione che rende generalmente i discorsi degli uomini su sé stessi altrettanto ridicoli di quei tentativi canori dei falsi amanti della musica che provano il bisogno di canticchiare un motivo che amano, compensando l’insufficienza del loro inarticolato mormorio con una mimica energica e un entusiasmo che non giustifica affatto ciò che ci fanno udire. E alla cattiva abitudine di parlare di sé e dei propri difetti bisogna aggiungere, dato che è tutt’uno con essa, quell’altra di notare negli altri difetti assolutamente analoghi ai nostri. Ora è sempre di questi difetti che si parla, quasi fosse un modo di parlare di sé, invertito, e che unisce al piacere di assolvere quello di confessare. D’altra parte sembra che la nostra attenzione, sempre attratta da ciò che ci caratterizza, lo noti in particolar modo negli altri.
shoku Shyti:
-Shum i modh vallaj, s’bohet mo i modh në kërkim të kohës së humbur në 3500 faqe libri, as ne që jemi në kërkim të autorit të humbur nuk jemi aq t’mdhenj sa ai. Solo che praticamente secondo Proust devi stare zitto, al massimo si può fare speaker televisivo. Ad ogni modo ho capito il perché dell’isolamento totale delle suore nel Medioevo e la noia di signora Bertini nei salotti proustiani letterari: “Më është mërzitur gjithë ky shkëlqim bosh!”. Tutto si riduce in questione di ormoni sessuali.
zoti Shyti:
-Oh, quanto è grande la modernità, adesso si può fare la spesa anche la domenica, prima tutto era chiuso a domenica, ora sono aperti tutti i supermercati e i centri commerciali con ogni ben di Dio da comprare.
shoku Zylo:
-La modernità poteva essere grande ma adesso è acqua passata perché siamo nel postmodernità, detto meglio postcristianità. L’apertura dei negozi anche la domenica è un colpo basso dato alla Providenza che considera la domenica giorno di riposo. Sta scritto nella Genesi che Dio creo il mondo in 7 giorni, e il settimo giorno riposo per vedere che la Sua creazione è buona e bella, dunque dopo un duro lavoro settimanale Dio gioisce il riposo contemplando della sua opera. La Domenica ha un significato provvidenziale che è anche il significato della Messa domenicale.
Dio, nel settimo giorno, portò a compimento il lavoro che aveva fatto e cessò nel settimo giorno da ogni suo lavoro che aveva fatto (Gen. 2,2).
Dio benedisse il settimo giorno e lo consacrò, perché in esso aveva cessato da ogni lavoro che egli aveva fatto creando (Gen. 2,3).
Dio vide quanto aveva fatto, ed ecco, era cosa molto buona. E fu sera e fu mattina: sesto giorno - Gen. 1,31
shoku Ropi:
-Por si shpjegohet që mbas rënies së Komunizimt, ku punohej edhe të dielën me pantallona të shkurtëra për të ngritur pallate me punë vullnetare, tani në kapitalizëm pushojmë edhe të shtunën, uikendi pra.
shoku Zylo:
-Uikendi anglo-sakson amerikon ka gjithashtu domethënie providenciale si bashkim i Sabatit hebraik me dies dominica (dita e Zotit) krishterë, plus që njeriu postmodern, i cili pushon dy ditë, osht mo i modh se Zoti i madh hebraik dhe krishter që pushon vetëm një ditë.
shoku Ropi:
-Prit se u bëra sallatë, njeriu postmodern pushon të Djelën e Zotit, plus pushon edhe për ditë Sabati, nga ana tjetër apertura dei negozi anche la domenica è un colpo basso dato alla Providenza che considera la domenica giorno di riposo.
shoku Zylo:
-Ti nuk u bëre sallatë, ti je sallatë si produkt i një epoke sallatë. Njeriu postmodern nuk punon për uikend, por që nuk punon për ditë të Djelë e për ditë Sabati, nuk do të thotë që pushon për të kqyrur dhe shijuar rezultatin e punës rraskapitëse javore. Përkundrazi edhe për uikend postmoderni nuk pushon së punuari duke vrapuar dyqan më dyqan si i marrosur nëpër sheshet e qendrave tregtare për të blerë gjëra që të hënën i duken krejt pa vlerë. Pa më thuaj, lodheshe më shumë dikur duke shkarkuar llaçin nga Zisi riportabël me pantallona të shkurtëra ditën e djelë, apo sot duke shtyrë si skllav me djersë në ballë karrocën e ngarkuar me sende të blera nëpër kalldrëmet e qendrave tregtare po ditën e djelë?
sinjora Bertini:
-Njeriu postmodern punon dhe vazhdimisht nuk pushon, por ç’është më e keqja nuk i punon sepse masturbon edhe kur bën atë punë, dhe unë jam shumë e mërzitur nga tërë ky shkëlqim bosh e salloneve letrarë ku enden autore që nuk i punon sepse masturbon facendo seghe mentali.
(nga libri 6 personagi in cerca di se stessi me nëntitull: Vari hejbet autorit që nuk i punon)
-Peizazhi përreth është katundar, natyrë e pafajshme, pemë, ara, mullarë me ndonjë shtëpi tek tuk sa për të thënë, ndërsa prej larg vjen një oshëtimë e vazhdueshme hekurishtash sikur ndodh rëndom pranë një uzine. Shkaktare është një autostradë e padukëshme larg në horizont, e cila përgjatë mbylljes Covid nuk funksiononte dhe prandaj mbi peizazh rrinte pezull një heshtje kozmike tepër shqetsuese.
Njeriu shkëmben rendin e gjërave: zhurma i duket sfond i domosdoshëm i ekzistencës njësoj si e keqja e përditshme kusht i domosdoshëm i jetës, ndërsa qetësia dhe e mira i duken të frikëshme, kushedi se çfar djallëzi e tmerrshme fshihet pas tyre. Prandaj e mira absolute është konsideruar në histori si e keqja absolute dhe ka përfunduar në kryq e anatemuar si tepër e frikëshme për rendin e gjërave të zhurmëshme.
(nga Ditar i një fuksi)
zoti Shyti:
-I modh vallaj, i modh osht, osht një nga intelektualët më të mëdhenj që ka nxjerrë nga mitra shekulli i XX:
Non ho niente da dire agli altri, ed essi, a loro volta, nulla da dire a me. Io, un tempo così socievole, mi sento veramente a disagio all’idea di vedere qualcuno. Non tollero che le persone divertenti, i burloni, coloro che sono privi di convinzioni e che, in compenso, sanno raccontare storie e aneddoti - Emil Cioran
shoku Zylo:
-Po mujtët me e gjetë, se është mjaft e vështirë me e gjetë në mes të spermatozoidëve të shekullit të XXI:
Chi è colui che non tollera nessun altro che se stesso e non giustifica nessun altro che se stesso? Chi è la persona divertente, il burlone, colui che è privo di convinzioni e che, in compenso, sa raccontare storie e aneddoti?
zoti Shyti:
-Sa i madh që është! Vetëm çfar t’i bësh, për dreq është i djathtë. Ah sikur të ishte i majtë si Frojdi dhe si puna ime!
In ognuno di noi c’è un altro che non conosciamo - Jung
shoku Zylo:
-Meno male che esiste dentro se stesso un altro se stesso, altrimenti non avrebbero niente da fare i psicologhi e i grandi scrittori.
shoku Ropi:
-Nuk e kuptova këtë, si na qënkërka brënda shokut Ropi një tjetër shoku Ropi!?
shoku Zylo:
-Faktet e ndodhura mbas revolucionit demokratiko-borgjez të 1989-tës dëshmojnë se brënda shokut Ropi, koshient për rolin e tij në kontributin e tij për ndërtimin e pallateve me punë vullnetare, ndodhet një tjetër shoku Ropi inkoshient për kontributin e tij në ndërtimin e vilës me pishinë së Elon Musk në shkretëtirën e Nevadës në qytetin e bixhozit Las Vegas.
zoti Shyti:
-Me fjalë tjera, sipas psikologjisë së thellësisë, thellë thellë një personi koshient ndodhet po i njëjti person inkoshent për çfarë thotë e bën, i ashtuquajtur doppelganer.
shoku Zylo:
-Ma fjalë akoma më të tjera, është personi inkoshient i thellësive që i bën budallallëqet me okë, psikopatirat, krimet dhe perversionet, të cilat janë objekti i studimit të psikologut dhe shkrimtarit të modh, sigurisht dhe shkak i kuriozitetit dhe kënaqsisë orgazmike së lexuesit. La letteratura non si fa con le buone intenzioni - dicono i grandi scrittori.
shoku Ropi:
-Po kanë thënë, e kam dëgjuar me këto veshë tek Rai kur nuk i hidhte mizat Dajti, pero non hanno mai detto che la letteratura si fa con le cattive intenzioni.
shoku Zylo:
-Kjo që sapo the është kaq shumë e thellë e kaq shumë gjeniale sa mund ta thotë vetëm një qytrym që për vite të tëra i ka ekspozuar trutë diellit të gushtit dhe acarit të janarit duke ndërtuar pallate me kontribut vullnetar me pantallona të shkurtëra dhe me kapelë të sajuar me gazetën Zëri i Popullit të palosur në formë trekëndëshe “llaç, shoku Ropi, llaç”. Vetëm me këtë lloj sakrifice konshi puqet me inkonshin, koshienca bëhet një me subkoshiencën, pra shoku Ropi i sipërfaqes bëhet një me shokun Ropi të thellësive dhe njerzimi bën një hop cilësor në monopatin e mundimëshëm drejt të vërtetës. Nuk e kanë thënë sepse asnjërit nuk ja mban bitha ta thotë, vetëm një që osht gomor fare ka guxim ta mendojë dhe ta thotë sepse nuk ka frikëra intelektuale, nuk i ndruhet opinionit të sinjora Bertinit dhe intelektualëve të shquar të sallonit të saj.
shoku Ropi:
-Nuk di a më bën qefin me këto fjalë, apo tallesh?
shoku Zylo:
-Nuk e di as unë, sepse jam në konflikt me doppelgangerin tim inkoshient. Por mund të them me siguri matematike që ti je i vetmi personazh në mes tënë që puq bashkë dy doppelgangerat, dmth je i vetmi monist ndër ne, ne të tjerët jemi demokratë bipolarë, jemi dopio, me dy fytyra, dhe kështu edhe ashtu, si ta dojë puna. Puna e autorit sigurisht, sepse ne jemi marioneta të autorit, jemi Pinokë të Gjepetit, krijuesit tonë që na ka bërë kokën. A immagine sua ci creò. Demokratë autori, demokratë dhe ne, autori me doppelganger, të dënuar me doppelganger edhe ne, si pun kanceri i trashëgueshëm brez mbas brezi.
shoku Ropi:
-Pse nuk e the edhe këtë radhë shprehjen e urtë popullore: Bëmë baba që të ngjaj, që thua gjithmonë në kësi rastesh?
shoku Zylo:
-Bëmë baba që të ngjaj!
zoti Shyti:
-Ha ha ha, herë herë shoku Ropi di të tallet me lezet! Budalla, budalla, por ndonjëherë është shumë i zgjuar si tepër i idhët.
shoku Zylo:
-Edhe në këtë rast populli e ka gjetur shprehjen e duhur: Shejtan budalla. Nuk e njohim babanë tij sepse nuk ka qënë autor kushedi se çfarë, ose më saktë autor jo shumë i njohur, por autorëve të realizmit socialist ju’a donte puna të ishin “shejtan budalla”, ndryshe nuk mbijetonin dot çensurës dhe diktatit të tekstit. Autorit soc-real ju duhej të luanin rolin e budallait duke pranuar një tekst budalla të ngjarjes të diktuar nga Komiteti Qëndror, vetëm me këtë kusht mund të luanin më pas duke bërë shenjtanllëqe dhe akrobacira artistike me kontekstin e ngjarjes, dhe bile radikalizonin skajshëm kontekstin për tu tallur me tekstin e KQ (sigurisht tallje në intimitet) që të qetsonin koshiencën tyre për maskarallëqet që shkruanin dhe rrëfenin. Por inkoshiencën e tyre doppelgangeriste nuk mund ta qetësonin kurrë sepse subkonshi me përkufizim nuk kontrollohet dot. Kështu në plan të fundit rezultonin koqe budallenjsh, siç rezulton koqe budalla edhe krijesa e tyre “llaç, shoku Ropi, llaç”; bile sa më tepër shenjtan, aq më tepër budalla.
zoti Shyti:
-Kështu si e shpjegon ti autorët soc-realistë rezultojnë estetë formalistë dhe veprat e tyre artistike rezultojnë formaliste, pikërisht çfarë ata nuk donin të ishin dhe të prodhonin (tjetër punë se të detyruar apo prej qefit), sepse formalizmi është modernizëm i kapitalizmit real. Pastaj ti për vete je pjellë e një artisti soc-real që ishte komandant i përgjithshëm i forcave të armatosura artistike shqiptare? Ç’ke që bën dërr dërr dërr kundër autorëve dhe personazheve soc-realë?
shoku Zylo:
-S’do mend që ishin formaliste, më saktë ishin preformaliste si parapregatitje e formalizmit, përderisa mumifikuan tekstin sipas udhëzimeve të KQ dhe mbetej të punohej vetëm me kontekstin. Komunizmi ishte fundi i modernes, pas tij erdhi postmodernja në nivel planetar, dmth u zhduk edhe mummja e tekstit dhe u rafinua skajshëm konteksti si i vetëm i mbetur. Ndërsa tani të gjitha energjitë harxhohen për të rafinuar estetikisht kontektin e një teksti pa kuptim dhe absurd kap në shoshë hudh në kosh, dmth konkretisht pa tekst, mumia është bërë pluhur e hi.
Është e vërtetë për sa thua për autorin që më ka bërë kokën, por unë jam parapregatitje për dukjen tënde në horizontet e ndritura të letrave shqiptare. Pa qenë unë, nuk mund të vije kurrë ti, pa qenë komunizmi nuk mund të vinte kurrë postkomunizmi.
zoti Shyti:
-Shiko ti bën lëmsh gjërat, postmodernja nuk vjen mbas komunizmit, vjen pas nazifashizmit, arti postmodern ekzistonte njëkohësisht me artin soc-real.
shoku Zylo:
Gjërat janë lëmsh, nuk i bëj unë lëmsh, përkundrazi më shkoi goja ngambrapa që nëqoftëse doni të zgjidhni lëmshin duhet nisur puna nga kreu i lëmshit që është pikpamja providenciala. Por ju s’doni sepse doni të jetoni në lëmsh ku bëhet qef o qef pa përgjegjsi për pasojat e qefit, i cili mbrohet me tanke. Arti postmodern, dmth arti oksidental postnazifashist, ekzistonte njëkohësisht me artin soc-realist oriental si arte të dy blloqeve në konflikt. “Merda d’artista” e Manzonit ekzistonte njëkohësisht me kompaninë e Diko Zeqos tek Rrapi i Trishit, Pakti i Varshavës mbronte “llaç, shoku Ropi, llaç”, Pakti i Atllantikut mbronte llaçin që prodhonte brima e bythës së artistit t’modh Manzon-it. Ehu sa zoti Shyti kemi parë tek Rai! Kur Dajti i hidhte mizat Rai-t dhe bythës 21 polshe të Manzon-it, mbetej në pjatë vetëm “llaç, shoku Ropi, llaç” tek Tirana. Ç’të bënin njerzit e shkretë, helbete duhej konsumuar art në një farë mënyre, sepse gjithë miletit i është “mërzitur tërë ky shkëlqim bosh” njëlloj si sinjora Bertinit.
shoku Ropi:
-Kam bërë unë ushtrinë tek Bataljoni i Sigurimit tek Rrapi i Trishit. Një herë na gjeti Diko Zeqo shtrirë në bar, pa kapele e me telin e gjimnastorkës zbërthyer, dhe na bërtiti: “Po ju këtu Amerikën paskeni gjetur?!”
Sidoqoftë mua më pëlqente më tepër zonja Beti e kolonelit Zampa, se sa sinjora Bertini e tenente Gurabardhit. Edhe kapanonit në përgjithsi, si dhe teleshikuesve, i pëlqente zonja Beti, ndoshta për faktin që prifti bënte seks me të për ta ngushulluar për humbjen e burrit. Në fakt edhe barcaletat më të bukura janë me prift që bën seks me murgeshën e padjallëzuar gjatë rrëfimit. Murgeshën padjallëzuar e djallëzon prifti gjatë rrëfimit.
zoti Shyti:
-O rrotë, nga e dije ti që kapanonit dhe teleshikuesve i pëlqente më tepër zonja Beti?
shoku Ropi:
-Kur vjen puna për seks janë të gjitha rrota (jo rsstësisht shprehje popullore ka prejardhje seksuale). E dija sepse në kapanon me tu fikur drita fillonte kyçi, i cili ishte shumë më tepër aktiv kur RTSH trasmetonte filmin Gjenerali, dridheshin dhogat e dyshekëve sikur binte tërmet, “Oh sa e lehte je ti Beti!”. Pastaj çfar ndodhte në një kapanon ushtarësh ishte një test për të njohur situatën ku ndodhej i tërë populli ushtar. Kapanon ishte e gjithë Shqipëria, bile në esencë, po ta shohësh hollë hollë, kapanon është e tërë shoqëria ngado në planet.
shoku Zylo:
-Bravo shoku Ropi, e tregove veten se je maniak seksual si puna ime që i shpjegon gjërat me seks, dmth nuk ndruhesh ta quash veten rrotë. Por si t’ja bëjmë që t’i mbushim mendjen edhe zotit Shyti që është rrotë, megjithse nuk ka bërë as edhe një ditë zbor, nuk e di çdo të thotë të hedhin ilaç në çajin e darkës, e megjithatë të jesh sidoqoftë rrotë që ëndërron me psherëtima “Oh sa e lehte je ti Beti!” duke tundur e shkundur dhogat e dyshekut.
zoti Shyti:
-Grazie a Dio unë kam lindur në kapitalizëm, përndryshe do isha maniak seksual si ju, dmth rrotë i lindur në komunizëm.
shoku Ropi:
-Ne jemi rrota të lindur në komunizëm, ti je rrotë i lindur në kapitalizëm. Ne i binim me dorë në komunizëm, ti i bie me dorë në kapitalizëm, çfar ndryshimi ka? Asnjë ndryshim nuk ka përderisa njeriu është e vetmja qënie në univers që i bie me dorë. Kafshët nuk i bien me dorë, fenomeni i masturbimit ndeshet në to vetëm në gjëndje robërie në kafaz të kopshtit zoologjik, gjë që tregon se njeriu ndjehet i burgosur në një univers zoologjik prandaj masturbon. Me fjalë të tjera njeriu është rrotë sidoqoftë, qoftë edhe sulltan me harem dhe skllevër që i shërbejnë ga na, përsëri i bie me dorë duke dihatur me nofulla gjysëm të hapura sikur të ishte ushtar i qeth tullë që tund e shkund dhogat e krevatit në kapanon të Diko Zeqos tek Rrapi i Trishit.
shoku Zylo:
-Ka dy lloj rrotash: rrota që janë koshiente se fatkeqsisht për arsye historike të njerzimit janë rrota - gjë që përbën një premisë për të qenë religjioze e për t’ja munduar për të mos qenë rrotë si gjithë tjerët, dhe rrota që ndihen shpirtëra të lirë intelektualësh t’mdhenj që luftojnë kundër bestytnive obskurantiste fetare dhe çdo lloj bestytnie tjetër obskurantiste që kufizon lirinë njerzore illuministe pa kufi. Illuministët jetojnë në faqen e ndritëshme të hënës, kanë zaptuar diellin dhe internojnë kundështarët obskurantistë në errësirën e përjetshme të faqes së mbrapme të hënës.
Njëse tek rrotalitë e parë rrotlliku ka një kufi, tek të dytët rrotlliku është pakufi.
shoku Ropi.
-Kam vëne se, përveç shprehjes “bëmë baba që të ngjaj”, ti gjithnjë e kanalizon muhabetin në dy entitete të kundërta në konflikt dialektik. Vallë kjo është mbeturinë marksiste e konfliktit dialektik midis dy të kundërtave?
shoku Zylo:
-Ti vë re vetëm budallallëqet e mija e nuk vë re se dialektika marksiste ishte një mbeturinë materialiste e dialektikës hegeliane, e cila ishte për vete një mbeturinë idealiste e dialektikës sokratike. Të historia është e përbërë nga mbeturina që rrjedhin njëra pas tjetrës në kanalin e ujrave të zeza të kulturës që herë tregon njërën faqe e herë tjetrën; në ketë rast: herë idealizmin e herë materializmin, herë Malokun e herë Palloshin, herë bolen e djathtë e herë bolen e majtë, etj, etj varg gjithfarlloj entitesh bipolare, bibolore e biloqore qe ti e ke vënë re që unë i përmend vazhdimisht. Por nuk ke vënë re që pantallonat e shkurtëra të tua jo rastësisht mbulojnë dy loqe ngapara dhe dy fela sume ngambrapa sepse struktura e tërë krijimit është bipolare. Pra shyqyr që mu dha rasti të kanalizoj muhabetin në dy entitete të kundërta në konflikt dialektik: Hegel dhe Marks, Malok dhe Pallosh, albanolog indoevropian dhe albanolog pellazg, që korespondon përkatësisht me e majtë dhe e djathtë si pozitë politike, etj, janë dy entitete njësoj si dy bolet e tua majtë dhe djathtë ose dy felat e sumës që i mbulojnë pantallonat e tua kur shkarkon llaç nga Zisi riportabël me punë vullnetare.
zoti Shyti:
-Ridurre la storia dell’umanità nella dialettica di due entità, ci vuole eh! Non so dove lo trovi il coraggio di interpretare tutta la storia me trokëllimën e dy loqeve.
(pjesë nga libri Një dor e mirë personazhesh në kërkim të autorit në kërkim të kohës së humbur të doppelgangerit)
Se l’epoca classica era tragicomica, l’epoca postmoderna è comicotragica.
(nga Ditar i një fuksi)
zoti Shyti:
-Shkrimtar i madh është, shumë i madh!
In me sembra essere avvenuta un’inversione cronologica. Prima il tema della morte, poi il tema vita e amore. Però si tratta di un’inversione solo apparente. I due temi ci sono sempre stati nei miei racconti. Sono strettamente uniti, relativi uno all’altro - Buzzati.
shoku Zylo:
-Më tepër se shkrimtar i moth është dyfelor i moth eros-thanatos që nuk respekton kronologjinë dy felore.
Il 28 agosto 1972, Emil Cioran scrisse ad Arșavir Acterian:
Sono qui, in riva al mare [a Dieppe, in Normandia], in un luogo dove c’è poca gente, poiché fa freddo e la spiaggia è priva di sabbia … . Meglio così! Vivere senza telefono, senza visite, senza connazionali, senza appuntamenti di qualsiasi tipo: è questo il paradiso. Non puoi immaginare il tempo che spreco a Parigi in chiacchiere. Gente di tutto il mondo viene lì, e io non vado da nessuna parte. Le ore che ho passato negli ultimi anni in conversazioni insipide, avrei potuto usarle per imparare il cinese o il sanscrito.
fuksa:
-È rimasto lì per imparare il sanscrito oppure è tornato a Parigi per chiacchierare in francese? Faceva bene di stare lì ad imparare il sanscrito e forse scopriva origine pelasgica dell’albanese.
La plupart des hommes sont des Sancho Pança sans Don Quichotte.
(Dominique Noguez)
La plupart des hommes sont des Sancho Pança qu’ils ont perdu Don Quichotte, le reste sont des Sancho Pança qui se sentent des Don Quichotte.
(Hajde Njoni)
Ho conosciuto fino alla nausea il dramma religioso del miscredente. La nullità del qui e l’inesistenza dell’altrove … schiacciato da due certezze - Emil Cioran
-È una buona protezione dalla dramma del religioso ancor di più drammatica che qualche volta tocca il tragico: la pienezza dell’al di qua e l’esistenza dell’al di là. La miscredenza è una tecnica subdola per scansare la tragicità del religioso.
(Hajde Njoni)
Hajde Njoni:
-Il pensatore moderno, consciamente o inconsciamente, si misura con Gesù, compreso nel sacco anche il grande filosofo e scrittore moderno in questione.
Ubo Bytha Jote:
-Ma che si misura, lui lo nega, dice che non è esistito per niente, Cristo è la leggenda antica di Dio Sole riproposta di nuovo 2000 anni fa.
Hajde Njoni:
-Proprio per questa ragione lo nega, il grande scrittore nega il Cristo per rimanere nella piazza solo lui l’unico salvatore del mondo.
(dal libro: Shoku Zylo incontra zotin Shyti ngambrapa ndërtesës së Lidhjes Shkrimtarëve)
shoku Ropi:
-Home, ç’kina? Ç’je tu bo?
shoku Zylo:
-Hiç!
shoku Ropi:
-Si hiç, un t’shof tu shkrujt?
shoku Zylo:
-Po pra, po shkruaj hiçin sepse baba im, autori që më ka bërë kokën “bëmë baba që të ngjaj”, ka shkruar diçin, dhe në një farë mënyre duhet me ja dhi babës ka thon Frojdi duke shpjeguar konceptin psikoanalitik të Edipit mbret.
shoku Ropi:
-Çfar po flet, s’ka kuptim të shkruash hiçin, sepse të shkruarit si akt presupozon diçin, scripta manent verba volant.
shoku Zylo:
-Pikërisht këtu konsiston magjia e të shkruarit, që nëpërmjet diçit të demostrosh ekzistencën e hiçit.
shoku Ropi:
-Po a ke qullosur gjë?
shoku Zylo:
-Deri tash kam shkruar një roman që ka për titull një frazë më të gjatë se tërë brendia e romanit. Nuk e di nëse ja kam arritur qëllimit. Koha do ta tregojë!
shoku Ropi:
-Koha do ta tregojë nëpërmjet zotit Shyti që është më i kohës se ne që jemi të epokës së dikurshme “shoku” në krahasim me zotin Shyti që i përket epokës kontemporane “zoti”.
(nga libri me titull: Shoku Zylo takon zotin Shyti tek halet publike underground, poshtë pishave halore përbri Lidhjes së Shkrimtarëve, mu përballë Ministrisë së Industrisë së Lehtë dhe Ushqimore, muri i oborrit të së cilës ndan hijen e akacjes me rrënjë në oborr të ndërtesës së Kryqit të Kuq Shqiptar, dhe i thotë me pishmanllëk në kulm të pikëllimit: “Mirë a keq, ne e hëngrëm çajrin si marksistë leninistë, tani stafetën ju’a kemi lënë juve, brezit të ri z gen, që të na e dhisni ne brezit të vjetër boomers sipas mësimeve psikoanalitike të Frojdit. Vetëm në këtë mënyrë më në fund do triumfojnë mësimet e ndritura të Jezusit”)
Le persone che fanno censura sono sempre raffinati, le loro decisioni possono sembrare stupidi se non consideri o non conosci le loro motivazioni.
Naim Frasheri ishte çensor i Sulltanit.
(nga libri Aforizma për kokloqet)
-Gli italiani? Cosa sono gli italiani? Sono americani ritardati, fanno cose che erano di moda trenta anni fa in America.
-E gli americani cosa sono?
-Dei ritardati.
-E gli albanesi?
-Ëë? Çar the? Thash se the ndonji gjo.
(nga libri Aforizma për tradhëtorët e atëmëmëdheut)
Ogni vero autore non racconta storie e neanche la Storia, racconta solo la sua storia.
Sono i personaggi in cerca dell’autore - “bëmë baba që të ngjaj” si puna ime, shokut Ropi dhe zotit Shyti - që tregojnë historinë e autorit.
vrima e bythës katokomuniste Stalker gjëndur midis feles komunise Godard dhe feles së krishterë Tarkovskij:
-Një film i madh i realizuar nga një regjizor akoma më i madh se filmi i madh:“-Se siamo stati mandati qui, è per il volere di qualcuno e per un motivo preciso. Ma noi abbiamo deciso che siamo come i funghi: nasciamo e viviamo solo per la nostra gioia, ed è chiaro che ciò è male, come è male non assecondare il volere del padrone. Il volere del padrone corrisponde all’insegnamento di Cristo. Se gli uomini metteranno in pratica questo insegnamento sulla Terra, la gente riceverà il massimo bene che si possa raggiungere. Tutto qui. “Cercate il Regno di Dio e la sua giustizia, e tutte queste cose vi saranno date in aggiunta.” Noi cerchiamo quell’aggiunta e non la troviamo, e non solo non si instaura il Regno di Dio, ma lo distruggiamo con i nostri Stati, eserciti, tribunali, università, fabbriche!
-Avete finito?
-Sì.
-Devo…dire che non capisco il vostro modo di…risolvere il problema. È come se ragionaste, cercando di dimostrare qualcosa, nel tentativo di convincerci, ma intanto vi limitate a fare solo una serie di affermazioni arbitrarie scollegate tra loro. Per esempio, voi dite: se siamo stati mandati qui, è per il volere di qualcuno e per un motivo preciso. È questa la vostra idea principale. Ma di cosa si tratta? Come sapete che siamo stati mandati da qualcuno per qualcosa? Chi ve l’ha detto? È vero che esistiamo sulla Terra, ma che la nostra esistenza sia una sorta di missione, è un’affermazione arbitraria. Quando da giovane ero ambasciatore, lo sapevo in modo certo. Sapevo chi mi aveva mandato e per quale ragione. Primo, perché possedevo documenti inconfutabili, secondo, perché avevo avuto un’udienza con il defunto Alessandro II, e avevo ricevuto da lui istruzioni imperiali, e terzo, perché tre volte all’anno percepivo diecimila rubli d’oro.
-Che somma!
-Ma se invece, un uomo anziano mi si fosse avvicinato per strada, per annunciarmi che ero ministro plenipotenziario mandato in tale luogo per tale missione, avrei cominciato a guardarmi intorno in cerca di un poliziotto che mi difendesse da quel maniaco capace di attentare alla mia vita. Nel nostro caso, documenti inconfutabili del vostro presunto padrone pare che non li possedete, un’udienza privata con lui non l’avete avuta, un compenso da lui non lo ricevete. Che razza di ambasciatore siete? E avete annoverato, non solo voi stessa, ma anche tutti gli uomini, ora fra gli ambasciatori ora tra i lavoratori. Con quale diritto? Su quale base? Non lo capisco. Mi sembra una specia di improvvisazione retorica e senza grande ispirazione.”
(“Malmkrog”, regia di Cristi Puiu, 2020)
shoku Zylo:
-“E il defunto Alessandro II chi l’ha mandato? Per il volere di chi? Per quale motivo? Chi paga il Zar per fare ambasciatore? Ambasciatore di chi?” - ha detto il marinaio di Kronstadt puntando il fucile in direzione della famiglia reale. “E a te chi ti paga?” - ha detto la zarina al marinaio. “Mi paga il regista” - ha detto il marinaio tirando la sicurezza del fucile.
vrima e bythës katokomuniste Stalker gjëndur midis feles komunise Godard dhe feles krishtere Tarkovskij:
-Per favore mi puoi dire l’originale da dove hai citato?
shoku Zylo:
-È una mia creazione fata apposta per dimostrare agli buchi del culo cattocomuniste sulla terra che il ragionamento e la razionalità è come un boomerang, che il pensiero logico non è diritto come nella geometria euclidea, ma è curvato come nella geometria non euclidea e come lo spazio-tempo nella teoria della relatività. Per questa ragione serve aver fede. Ti devo dire che io lavoro gratis, non mi paga Dio per fare il suo ambasciatore.
shoku Zylo:
-Ho dimenticato di dire che l’ho creato con Intelligenza Artificiale, dunque non sono stato io l’autore, neanche Lui, è stata Lei.
shoku Zylo:
-Devo dire di più:
Unico valore etico del film è che dimostra, a chi non ha il cervello nel buco del culo oppure është i tëri një brimë bythe, che il pensiero in generale è in un circolo vizioso, perfino circolo perverso nell’epoca postmoderna. Serve aver fede per uscirne nga brima e bythës katokomuniste përtej felës komuniste dhe felës së krishterë.
vrima e bythës katokomuniste Stalker gjëndur midis feles komunise Godard dhe feles së krishterë Tarkovskij:
-Dici che “serve aver fede”: certo che serve se ci si vuole consolare.
shoku Zylo:
-La fede ha due componenti, consola (la mamma) e guida (il papa). Io stavo parlando per il componente “papa”, ho detto testualmente: “Serve aver fede per uscirne”. Quando la guida del papa fallisce e il figlio di papa rimane sofferente nel fango dell’assurdo, tocca alla mamma a consolare in modo che il figlio di mamma puoi riprovare di nuovo come figlio della mamma per uscirnne dall’assurdo fallimentare dell’esistenza e del pensiero che funzione come il cane che morde la sua coda.
Il grande inquisitore:
-Quali sono i libri che vorreste non aver mai letto?
(si domanda sul danno di un libro letto anche con piacere, danno capito solo con il senno di poi).
il grande intellettuale:
-No, tale libro no, ma non riesco a capire. Danno perché si leggono e acquisiscono conoscenze discutibili (quindi alimentano ignoranza) oppure perché nel leggerli, ci hanno cambiati in peggio?
il grande inquisitore:
-È un po’ come quando una ragazza si innamora con uno che fa il fidanzatino e poi si scopre che è un mascalzone, e la ragazza rimane delusa, soffre e per confortarsi trova un altro fidanzatino, vuol dire legge un altro libro. Così va il mondo, da fidanzatino a fidanzatino, da libro a libro, fino che si piomba nella tomba e si legge un altro tipo di libro.
lo grande scrittore:
-“La casa degli spiriti”. Uno stile di scrittura che mi mette ansia e, pur senza darmi nessuna soddisfazione, mi ricatta fino a far finire il libro per disperazione.
il grande inquisitore:
-Ahahaha, che bella risposta!
il grande intellettuale:
-Ok! Ora ho capito la domanda. La dipendenza dal libro.
il grande inquisitore:
-Non devi solo capire una domanda, perché una domanda ha un intenzione e per più anche un motivazione che è più importante, è la motivazione che conta in tutto quel che facciamo.
il grande intellettuale:
-Eh! E io volevo proprio cogliere la motivazione, capire la scintilla. Non è che mi applico per nulla.
il grande inquisitore:
-Non è così facile dire la motivazione di un azione perché la motivazione è nascosta dietro le apparenze che potrebbe essere contrari alla motivazione, dunque non sei credibile. Nella storia è successo spesso di finire nella croce per la stessa ragione e situazione. Per capire un motivazione devi averlo tua prima, perciò lo capisci da se senza aver bisogno di interrogazioni che degradano in inquisitorie e crocefissione.
il grande intellettuale:
-Mah! È sempre come si leggono le cose. L’interpretazione è sempre soggettiva.
il grande inquisitore:
-Sicuramente, sempre così succede nella storia, il modello è rimasto stabile nel tempo come due mila anni fa quando un lettore accanito di romanzi ha detto: “E che cos’è la verità?”, interpretazione è sempre soggettiva, chi sta a rompere le palle di trovare la motivazione che è sempre oggettiva e ti manda sempre alla croce.
il grande intellettuale:
-Guardi… io sono qui solo per imparare. Amo la conoscenza, ma essendo abituata a leggere manuali di fretta, sotto pressione, non riesco a stare ferma a leggere un libro. Qui imparo nozioni che altrimenti non riuscirei a cogliere, come l’intuizione che io ho fatto fatica a cogliere perché non è cosi spontanea in me. Ho insistito per questo. Volevo capire e provare la scintilla del lettore.
Ora, finalmente, posso rispondere alla sua domanda:
“Zanna bianca” perché mi ha fatto conoscere Jack London e “nelle terre estreme” perché mi ha messo in testa la libertà estrema, estremista esteta di Christopher Johnson McCandless.
il grande inquisitore:
-“La verità vi farà liberi” ha detto colui che lo hanno messo in croce, “la verità ti inchioda sulla croce” ha detto colui che l’ha messo sulla croce, e per tranquillizzare il rimorso della coscienza ha detto lavandosi le mani dopo il lavoro fatto bene: “che cos’è la verità?”. “È la libertà di interpretare secondo il tuo piacere in modo che puoi fare quel che ti piace in piena libertà” - ha risposto madame Bovari sdraiandosi nei sedili della carrozza.
il grande intellettuale:
-Senta, con tutto il bene ma io non la capisco. Sono un’animale semplice. Arrivederci!
il grande inquisitore:
-Un uomo complicato è un animale semplice. Adio!
shoku Zylo:
-Zoti Shyti mjaft se na çave trapin, raccontare una storia interessante non è come raccontare la Storia e per di più capirla come Metastoria.
