MË PAT THËNË BABA
Në o xhakun e mikut or bir,
kur isha i ri më pat thënë baba,
mos i luaj unët as mos shpozit,
asnjë herë zjarrin me mashna!
Mos u ul as fol para kohe,
më pat thënë gjithmonë baba,
asnjë herë mos e zvoglo sofrën,
mos beso fjalët që fliten nga prapa!
Mos me ndryshk fjalën në pabesi,
sepse ndryshku gëryen dhe hekurin,
kështu më pat thënë baba kur isha i ri,
fjala e ndershme bën dritë dhe në mjegull!
@Xhavit Gasa
Shume te vërteta keto qe thua zoti Xhavit
Dhe mua me pelqen shume qe shkruan akoma me strofa. Ti je Dritero Agolli i dytë i poezisë shqipe
Faleminderit Katror!
Faleminderit prej teje Xhavit. Kenaqesia eshte e imja. Te lutem na sill here pas here ca poezi e shkrime te tilla qe jane si uje i pastër burimi malor ne kete baltovine ku eshte katandisur ky blog.
Te lumte Xhavit. Ti je ylli i ketij blogu. Kjo eshte poezia me e bukur shqiptare e shekullit 21 qe ka lexuar Katrori, i cili eshte Ismail Kadare i dyte i letersise shqipe.
Ju lumte Kartror dhe Xhavit ju jeni yjet e ketij blogu qe shkelqeni dhe vetëtini te zhytur ne baltovine. Ju jeni perkatesisht Kadare i Dyte i letersise shqipe dhe Dritero i Dyte i poezise shqipe, perveçe jeni edhe Kadri Hazbi i Dyte i dosjeve shqiptare dhe Fiçor Shehu i Dyte i spijunërisë shqiptare.
O Xhavit djali, kaq keq ke mbet si poet qe nuk ja var asnjeri sa te mos vesh re se te tilla lavderime hiperbolikisht qesharake jane lajka te interesuara, ose me keq tallje evidente?
fbrpc://nativethirdparty/f?app_id=87741124305&app_name=YouTube&app_store_id=544007664&is_app_profile_page_eligible=0&fallback_url=http%3A%2F%2Fitunes.apple.com%2Fapp%2Fid544007664%3Ffbdata%3D%257B%2522app_id%2522%253A%2522%2522%252C%2522ref%2522%253A%2522%2522%257D%26partnerId%3D30%26siteID%3D9G.NUo1nRnw&tap_behavior=web_always&target_url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dk3wNfs4iRHY%26fbclid%3DIwAR1rPLjTv-CFVwiGtsnCtA39cA9AhrdQJzP8wVaFeUuDdWA2OTX8R-Rte48&app_sites=%5B%22vnd.youtube%3A%5C%2F%5C%2Fwww.youtube.com%5C%2Fwatch%3Fv%3Dk3wNfs4iRHY%26feature%3Dapplinks%26al_applink_data%3D%5Cu00257B%5Cu002522target_url%5Cu002522%5Cu00253A%5Cu002522https%5Cu00253A%5Cu00255C%5Cu00252F%5Cu00255C%5Cu00252Fwww.youtube.com%5Cu00255C%5Cu00252Fwatch%5Cu00253Fv%5Cu00253Dk3wNfs4iRHY%5Cu002526fbclid%5Cu00253DIwAR1rPLjTv-CFVwiGtsnCtA39cA9AhrdQJzP8wVaFeUuDdWA2OTX8R-Rte48%5Cu002522%5Cu00252C%5Cu002522extras%5Cu002522%5Cu00253A%5Cu00257B%5Cu002522fb_app_id%%5Cu00253A87741124305%5Cu00257D%5Cu00252C%5Cu002522referer_app_link%5Cu002522%5Cu00253A%5Cu00257B%5Cu002522url%5Cu002522%5Cu00253A%5Cu002522fb%5Cu00253A%5Cu00255C%5Cu00252F%5Cu00255C%5Cu00252F%5Cu00255C%5Cu00252F%5Cu00253Fapp_id%5Cu00253D87741124305%5Cu002522%5Cu00252C%5Cu002522app_name%5Cu002522%5Cu00253A%5Cu002522Facebook%5Cu002522%5Cu00257D%5Cu00257D%22%5D&has_app_link=1&universal_links_enabled1
Hyni
HYNI
Mirëpritur!Hyni në llogarinë tuaj
Emri i përdoruesit tuaj
fjalëkalimi juaj
Keni harruar fjalëkalimin tuaj?
SHËRIM FJALËKALIMIN
Rikupero fjalëkalimin
emaili juaj
Nga
3 Korrik, 2020
506
Share
Nga Mevlud Buci 
Studiues
Jeta. Sa e bukur e krenare, por edhe sa e vuajtur e tragjike, sa e dhimbshme aq edhe fisnike, sa e shndritshme aq edhe e errësuar, sa e përkushtuar aq edhe gjurmëlënëse. Këto e plot të tjera lexuesi i zbulon në rileximin e librit poetik “Të fala nga Londra” të matjanit të fisnikërisë e të vuajtjeve Xhavit Gasa. Libri, sigurisht i thjeshtë duket në pamje, i vogël, por ai përmban madhështinë, vlerat, traditat, dritën e shpirtit e mbi të gjitha kronikën e jetës. Redaktori i librit, poeti dhe studiuesi i talentuar ish normalisti i Elbasanit, Namik Selmani shkruan midis të tjerash: “Me poezinë e tij (Xhavit Gasa M. B.) ai ecën në kohë dhe shumë sinqerisht bën një lloj gjyqi të kohërave. Një gjyq që ka vetëm butësi, si një nga gjyqet më të çuditshme të botës, që mund të bëjë një poet e aq më shumë Xhavit Gasa. I gëzon lirisë së shprehjes, ashtu si i gëzon lirisië së lëvizjes nga Zenishti i tij në Londrën e metrove, të urave tamiziane, të mjegullave, të Shekspirit, Dikensit dhe të Bajronit… (f. 4).
Vetë titulli na dëshmon kujtesë, dhimbje, mall, mirësi shpirtërore, krenari legjitime, dritë jete, gjurmë vitesh, vlera e zë të vendlindjes… Ky libër modest e mjaft i çmuar prej 148 faqesh përmban një botë të dëlirë shpirtërore, gdhend me prush zemre e dritë lirie gjurmët e dhimbjes e të mallit, gjurmët e vendlindjes. Pa aspak hiperbolë, por në dëshmitë e jetës, pas rileximit të librit lexuesi njeh Prometeun matjan, dritën e bujarisë, lotët e dhimbjes e të mallit të njeriut të thjeshtë, të djaloshit të pasionuar që shtegton përmes vuajtjeve, lodhjes e persekutimit, që shtegton larg mëmëdheut, por që jeton me vendlindjen, traditat, me vlerat e çmuara të brezave, të njerëzve të thjeshtë. Pas pjesës që hap librin “Të fala nga Londra” ku në sinonimi do të thotë kurrë nuk ju harroj, vendlindja e gjurmët e jetës më japin krahë e dritë autori Gasa shkruan poezinë “Lexojeni vargun tim” ku jepet mesazhi i dhimbjes, vuajtjeve, padrejtësisë në kohën e diktaturës, makabre; ndaj së cilës çdo zemër drejtësie duhet të irritohet e të njohë pabesinë vrastare:
… Nëse në vargun tim do të gjeni dhe trishtim. Është nga kohë trishto jo për fajin tim… Ju lutem, lexojeni fjalë për fjalë vargun tim. Ju të nderuar kritikë, vetë te ju gjen shërim… (f. 10)
Poeti aq bukur portretizon “Nënëmirat” ata që mëkojnë gjinë, dashurinë, ata që gatuajnë “nga çerepi bukën e ëmbël”, që arnonin rrobat tona arnë për arnë. Mesazhi i poetit Gasa është plot rrezatim, plot dëlirësi si vetë kullat e mençuria matjane:
… Sa dëshirë të madhe paskam unë
Vargje poetike t’i vë në letrën e bardhë
Të bëhen si lumenjtë që nuk ndalen kurrë
Nënmirave tona të ëmbla t’ju ngjajnë… (f. 11)
Të mirërealizuara janë edhe poezitë “Këshilla e nënës”, “Magjia e drunjtë”, “Kristal”, “Duart e nënës”, “Në prehrin e nënës”, “Dita e nënës”, “Nënëloket”. Pa mëdyshje poeti Gasa mund të quhet poeti i nënës, ai që përjeton dashurinë më të çmuar, dashurinë e nënës:
… O, sa dua të mbështes kokën
Në prehrin e ngrohtë të nëna
Gjumi sytë të m’i pushtojë
Në krahë të më marrin ëndrra
Dhe ëndrra të nisë te kënga…
Poezia “Në prehrin e nënës”, f. 16, strofa e tretë
Poeti Gasa rrok larmi temash, personazhesh të thjeshtë, por me vlera të çmuara njerëzore, për ata që janë sinonim i madhështisë. Ai sikurse nënën quan ikonë edhe kunatën Rrufie Gasa (Dobra).
“Sa i lumtur dhe me fat, ndjehem unë sot bashkë me nënën time, Ijen e kam ikonë.
(Poezia “Ikonë”, strofa 6, (f. 19))
Poeti matjan Xhavit Gasa shkruan thjeshtë e bukur për dashurinë, paqen, respektin, për gëzimin, buzëqeshjen, për erën, për krushkun, për trëndafilin, për paktin me diellin, për amanetin, fjalën poetike, poetin, besën poetike, zemrën që ngroh, muzën, sofrën e poetit, forcën e bukurinë e fjalës, poezinë e parë, penën dhe letrën, barbarët, dritën e diellit, Xhepë Gasës (xhaxhait të persekutuar), dashurinë për lisat, renë dhe stuhinë, pranverën, virtytin, Havzi Nelën, opingat e llastikut, parullat, trishtimin e mallin, pyllin, gozhdën, dritën e dijes, zogjtë fluturakë, pashën zemërzi, vdekjen e pyllit, durimin, muzat, kohën e plot të tjera. Në vargjet dhe strofat poetike autori Gasa na jep plot mesazhe jete, mesazhe dhimbjeje, dritëson vuajtjet në diktaturë, dritëson lirinë në demokraci por edhe gdhend madhështinë e fjalës, peshën e vlerat e saj.
… Nuk kuptoj pse të gjithë rendin
Pas fjalës, pse bëjmë kaq garë
Fjala nuk është zog krahëylberi
As kalorës që bredh me kalë…
(Poezia: “Këmbana” f. 87, strofa e 2-të)
Lexuesi në libër gjen edhe poezinë “Kurbetli në vendin tim” (f. 88). Kjo mbart tragjedinë, vuajtjet e dhimbjet, dëshminë e padrejtësisë ndaj regjimit diktatorial, ku autori me nota proteste shpirtërore shkruan vargje për xhaxhain e tij të paharruar Ahmet Gasa, gjurmët e jetës së tij, djersën e lodhjen prej minatori, por djersëhumbur në shoqërinë e regjimit vrastar, ku ai nuk çmallej as edhe me fëmijët, sepse punonte nëpër pyje apo “me mantelin e rëndë të minatorit…” Poet emigrant i shumëvuajturi Xhavit Gasa në këtë libër poetik realizon mjaft bukur kontrastin midis dy kohëve në poezinë “Dje dhe sot”.
Dje: “Diellin me re të zeza”, Plot zogj krahëprerë”, “mbetur telave me gjemba”, “rrethonin me gardh tokë e qiell”, “qarkullonin vetëm çakej e dhelpra”
Sot: “Dhe ajrin e zotit në treg shesin”, “Zogjtë fluturojnë qiejve, të gjithë marrin arratinë…”.
Një lloj janë ditët dhe netët
Të gjithë një lëkurë kanë veshur
Askush s’e dallon çakallin dhe dhelprën… (f. 89)
Me plot bindje do ta quaja poezinë aktakuzë, poezinë himn për diagnozën e sistemeve a poezive të cilat vrasin lirinë, drejtësinë, vuajtjet, mirësinë, shpirtin e vlerat e një populli martir. Poeti Gasa në libër flet me kohën, me dhimbjen me demokracinë, me vendlindjen, me vlerat, me Migjenin, me gurët, me fëmijët e braktisur, me dhëmbët e betonit, fëmijët e varfër, me fshatin, fshatarin, pasqyron mallin e kurbetqarit, ditën e dimrit në Londër, mallin e vendlindjes, dallëndyshen që e porosit nga Londra…, që don të jetë si dallëndyshe… “Që nga Londra të fluturojnë vargjet e lira, si dallëndyshe të kthehen të gëzuar viseve të mia… (f. 101). Te vargjet e poetit Gasa, gëlon jeta, malli, nëna, Mati, Deja, Zenishti, xhaketa me arna, amaneti, drenimi, respekti, fluturat, lahuta, çiftelia, tërkuza, Fiqiri Koçi, dëshmor i atdheut, Qamil Xhika, poetët martir ish normalistët Vilson Blloshmi e Genc Leka të pushkatuar nga diktatura moniste, aroma e fshatit, sharkia, pjetur Budi (vargje të bardha), fyerjet, kullëbardhat e Matit, nipi Kastriot Gasa (nipin, të cilin sëmundja e ndau para kohe nga jeta).
Poezia e Gasës së Matit është pasqyrë e jetës, e dhimbjeve dhe e mallit, poezi që të emocionon, të bën të meditosh, të veprosh, të frymëzohesh. Autori ka skalitur me mjeshtri poezitë “Të ishte gjallë Naimi”, “Përjetësisht” (kushtuar Bajram Hoxhës, që vdiq në burgjet komuniste). “Nëpër kulla”, “Grykakuqi”, “Largoji mizat”, “Xhezvja e kafesë”, “Halli”, “Rreth flamurit kuq e zi”, “Lamtumirë xhaxhi Halili” (Halil Dedollit), “Qëndrestar vargjesh (poetit matjan Basir Bushkashi), “Kurorë”, “Mbretëreshë me kurorë”, “Urim gjyshit”, “Na sollën vendlindjen” etj. Poezi jete, mesazhe dhimbjeje, dëshmi të vuajtjeve e madhështi qëndrese, në ecje prej maratonomaku të lirisë, njeri vital që ec dhe shikon përpara; Gasa shkruan:
… Ani
Se xhelozohesh
Sa vrapi im
Sfidon moshën
Ani
Nuk zemërohem
As merrem me ty
Se humb kohën përsëri
(f. 144)
Libri “Të fala nga Londra”, dëshmi e jetës së vuajtur e krenare të emigrantëve, tablo e vlerave të çmuara, pasqyrim vital e realist i dhimbjes dhe i mallit për vendlindjen lartësim e dritësim i bardhësisë së shpirtit, i gjurmëve të jetës së shumëvuajtur në diktaturë dhe i rivuajtjeve larg atdheut, një neomonizmi i veshur me qyrk demokratik. Urime Xhavit Gasa, biri i Matit të barotit, biri i lirisë, Prometeu e qëndrestari i udhëve të emigracionit, poeti i dhimbjes dhe mallit për vendlindjen!
Share
Artikulli paraprak“Ik mos ta shoh bojën”/ Komshija e Zhanetës rrëfen detaje rrëqethëse: I thashë ku e ke Anisën?
Artikulli tjetërVasili: Çdo vonesë në miratimin e Kodit Zgjedhor, është sabotim i zgjedhjeve të ardhshme
22 Mars, 2023
24 Mars, 2023
21 Mars, 2023
22 Mars, 2023
8 Dhjetor, 2015
16 Maj, 2018
26 Maj, 2018
RRETH NESH
NA NDIQ
© 2005 - 2020 Gazeta Telegraf
Letersi shume e bukur. E ngjashme me ato te shkrimtareve te tjere te diaspores shkruar per emigrantet, si A. Vehbiu, G. Cela.
A. Vehbiu, G. Cela s’jane ndonji gjo kushedi se çfare, zoti Shyti është ç’është
kurse Bukowski osht mo i modh nga t’gjith letraret qe lexon dispora kur shkruan per emigrantet:
BARBONE INCORREGGIBILE
C. Bukowski
Mi sono avventurato fuori dalla panchina di un parco
per sfidare i giganti della letteratura in battaglia.
ho vissuto con donne più matte
perfino degli dèi.
ho consumato abbastanza alcol da
ubriacare un esercito.
ho abitato in baracche senza finestre,
senza luce, senz’acqua, senza gas.
mi sono avventurato fuori dalla panchina di un parco
per sfidare i giganti della letteratura in battaglia.
son stato malmenato, derubato per la strada.
nelle città ho cercato il bandolo del mio equilibrio.
ho letto grandi libri, e mi han fatto addormentare.
mi son ridotto alla fame in stanze grasse di pantegane.
i genitori si sono vergognati di me.
le belle signore mi han trovato orribile.
mi sono avventurato fuori dalla panchina di un parco
per sfidare i giganti della letteratura in battaglia.
il mondo mi considerava un demente.
ho dormito in cimiteri deserti.
ho seduto nei bar dal mattino alla sera
e di nuovo fino al mattino.
ho sfidato i giganti della letteratura.
tutto quel che ho scritto è stato rifiutato.
un editore mi chiese: “cos’è 'sta robaccia?”.
ho lavorato in fabbriche, magazzini.
mi sono sposato e ho divorziato.
avevo 40 anni quando è stata pubblicata
la mia prima collezione di poesie.
non valeva molto.
avevo 50 anni quando ho deciso
di fare lo scrittore a tempo pieno.
il primo anno da scrittore a tempo pieno
ho guadagnato 980 dollari.
ho vissuto di un ciocorì al dì.
stavo sfidando i giganti della letteratura.
le donne mi piombavano addosso come locuste.
cacciavo la gente di casa.
stavo sfidando i giganti.
ma i giganti non ne erano al corrente.
soltanto io lo sapevo.
mi sono avventurato fuori dalla panchina di un parco
per sfidare i giganti della letteratura.
non pensavo valessero un granchè.
E voi, dite un po’, lo pensate?
del ne fotografi duke dhi qeratai, qe ti shofin lexuesit sumen kur dhjet. Dhe kur dhjet Bukowski krijon per disporen dhe emigrantet:
vallaj ene Sgarbi osht i modh vallaj, nuk ka turp ta tregoje sumen ne publik, osht antikomunist, osht per liri-demokraci kunder çensures totalitare qe ndalonte Kadarene te dilte ne resme tu dhi ne publik:
