Pagjumësia sipas shamanit tailandez të imazheve (“Blue” – metrazh i shkurtër nga Apichatpong Weerasethakul)

Kurse un nuk gezohem fare, sepse ti s’ke kuptuar se une nuk diskutoj per filmin, por perdor filmin (dhe çdo zhaner tjeter artistik, dhe jo vetem) per te treguar shenjat e kohes, e per te treguar qe vari hejbet kohes ngambrapa ku jemi.
Ne kete kuptim ngjaj me ty sepse edhe ti e perdor filmin, por un e perdor per qellim krejt ndryshe nga ty. Ti e perdor filminj njesoj si Zhizhek komunisti, vetem se Zhizhekut i merret vesh pak ashume qe e ka hallin tek komunizmi, kurse ty nuk te merret vesh se perveç komunizmit e ke hallin te zhvillosh kapistallizmin.

Konkretisht çfar gjen tek ky film? Nuk e kam fjalen si mjeshteri e teknike. Protagonisti eshte nje loqe fare, i peson ngjarjet, eshte nje person kot fare, humbameno. Tamam keta tipa mbajne kapistallizmin ne kembe, ndersa nje komunist mobilizohet totalisht per te arritur qellime. Kunder kujt revoltohet, kunder kishes? Kunder fashizmit? Ku jane keta realisht? Vetem ne trute e Godardit jane sepse ne realitet nuk ka as kishe, as fashizem, as komunizem, as gje prej gjeje nuk ka. Vetem demokraci ngambrapa ka.

pikerisht kjo eshte ceshtja, i humbur pas pasionit. Nuk para ndodh ne cdo film te shohesh nje qytet si lisbona e asaj periudhe post diktature te filmuar ne ate menyre ne te cilin protagonisti behet njesh.
Ndoshta vetem Roma te caro diario i Nani Moretit. Shife deri ne fund se te le nje shije mjaft te mire. skena mbyllese mjaft e bukur. I gjithe filmi eshte vetem imazhe, poetry e gjalle.

Nuk pertoj te riperseris, megjithse e di qe eshte energji e humbur kot, qe jam ne gjendje te kuptoj dhe te ndjej nivelin e larte artistik te filmit, por nuk me mjafton kjo sepse ka me teper rendesi fryma qe percjell vepra e artit. Eshte nje njesoj sikur te me thuash shiko çfar derr femne eshte Merlin Monro, shif çer sume te lezetshme ka. Dakord qe ka sume te lezetshme Monro, por keto shko e thuaja Marlonit, jo mu, sepse, perveç sumes se lezetshme, kam edhe ca kerkesa shpirterore, te cilat jane me te rendesishme se suma. Nuk ma ha menja qe njerzit e dashur qe keni prane: nene, gru, moter, gjyshe, ti, Stalker dhe Korrikse i vlersoni nga forma e sumes, dmth nga vlera te jashtme, e jo nga vlera te brendeshme shpirterore. Perse kete vlersim nuk e shtrini me tej per te vlersuar njesoj edhe film, aktor, regjizor? Ky eshte ndryshimi i vetem nga une qe vlersoj njesoj me te njejtin standad njerzit, kudo dhe kushdo qe te jene, te afert ose te larget. Pse duhet te perdor nje kriter vlersimi psh per gruan ose nenen dhe nje tjeter kriter per nje regjizor t’modh? Une e di qe psh Godard teknikisht eshte regjizor i modh (dmth ka sume te lezetshme), por si person nuk vlen fare. Dhe ky nuk eshte opinion personal, jo, jane deklarata te vete tij qe e bejne pa asnje vlere si psh ta kesh shok ose bashkeshort. Un te isha grua nuk do e merrja kurre per burre nje qelbanik si Godard, dhe dyshoj se as ti, Stalker, Korrikse ose kushdo tjeter intelektual i shquar ngambrapa do te martoheshit me qebsinen intelektuale t’modhe. Kjo eshte e natyrshme, e panatyrshme eshte te perdoresh dy stadarde, njerin per rrethin personal, e tjetrin per persone qe nuk kane impakt direkt ne jeten tone. E kjo i bie eshte te jesh pa standard vete, te jesh i pafytyre, sepse ne ate qe beson ose vlerson duhet te investosh veten, jo t’i besh vlersimet ne kurriz te tjereve, he me kujt i plasi per te tjeret qe jane larg e i shofim vetem ne filma.

Aq me teper ju qe mbaheni per gjasme komuniste dhe na mbani fjalime per publiken, socialen, politiken (qe i jepni nje kuptim mistik, religjioz, pa le!), e ne fakt nuk ju plas fare per te tjeret dhe per efektin tek te tjeret.

Publikja eshte Tjetri.

Albano e ka gabim, ti e ke mirë: vjen nje moment që, shprehja konservatore “nuk eshte me të thënme por eshte me të dhënme” (pra nuk eshte vetem punë edukimi, mesimi, nxënieje, etj etj por eshte edhe çik punë karakteri, ‘geni’) shpjegon nje pjese të se vertetes: ai të shpjegon pse personazhi kryesor eshte humbameno dhe pse nuk ka asgje të keqe- perkundrazi! - pse eshte i tille, ti i flet për Merlin Monrone ose merr neper goje anetare të tjere të forumit.

Nuk eshte vetem me të thenme, eshte edhe me të dhenme.

Ne radhe te pare une marr neper goje Merlin Monrone (dhe Godard) me plotesisht te drejte sepse jane persone publike, dhe nuk bej shpikje apo hamendje, por i referohem veterrefimeve te tyre neper intervista. Plus qe marr neper goje sumen e Monrose dhe sumen e Godard, si simbol e vlerave te jashtme, per te treguar qe ato qe kane me teper rendesi jane vlerat e brendeshme shpirterore (suma e brendeshme).

Une nuk marr neper goje sumen tuaj, jo vetem sepse nuk keni sume sa Monro e Godard qe t’ja vleje te merresh, por sepse bej deduksione ne baze te deklaratave tuaja qe vete keni bere leshuar vete ne blog. E keni deklaruar vete qe jeni suma komuniste, e ti vete sa here ka fitu e majta ja ke bere sumen mamase te fashisteve te blogut, qe i bie te jete gjysma e antareve te blogut. Kjo eshte te marrresh vertet neper goje antaret e tjere te forumit, e nuk eshte aspak te marresh neper goje t’i kujtosh te tjereve maskaralleqet qe leshojne ne forum si lopa bajgen.

Une nuk kam marre neper goje nenen dhe gruan e ndonjerit ne blog, kam bere vetem pyetjen provokuese: a pranon ti e shoket e llogores tende te marresh per grua Monrone dhe te kesh per shok te perditshem Godard? Ti ne vend qe t’i pergjigjesh kesaj pyetje, ose te mos i pergjigjesh duke i bere bishtin nder shale, merr neper goje karakterin tim qe eshte me te dhenme, e nuk eshte me te thenme, dmth pune edukimi, mesimi, nxenie (me shume mundesi e ke fjalen per shkrimet e mia ne forum).

Leri llafkat, jom kush jom une nuk ka shume rendesi per ty, dhe, sipas shprehjes progresiste: “neqoftese vertet je rob me sume”, pergjigju pyetjes me siper.

Edhe Dostojevsk fashisti te shpjegon pse Raskolnikovi eshte nje kriminel, dhe Dhimiter Karamazofi nje kurvjar humbameno, por ka rendesi menyra e shpjegimit, sepse Dostojevski te shpjegon pse eshte sume e keqe te jesh kriminel, kurvar dhe humbameno, ndryshe nga Godard qe te shpjegon “pse nuk ka asgje të keqe- perkundrazi! -” te jesh i tille. Pra nese Dostojevski te tregon henen me gisht qe te shofesh henen, Godard komunisti te tregon vetem gishtin qe te shofesh gishtin qe i ka hyre ne sume atij vete, dhe kujt e admiron si regjizor i modh ngambrapa.

Sipas tij, “ në kinema shkohet për të ënderruar dhe, kinematografia eshte derivat i endrrave: duke qene se çdo cikel gjumi zgjat pak a shume 90 minuta (po aq sa zgjat pak a shume edhe nje film), forma dhe gjuha kinematografike nuk vijne veçse nga nevojat tona biologjike te lidhura me gjumin

so true, ne fakt cdo film mund te shihet si nje derivat i tille, edhe me i keqi, pervec televizionit natyrisht :grin:
e kemi analizuar disa here, po nuk eshte asnjehere teper per ta analizuar rolin e realitetit brenda endrres, aka deshires

1 Like

shkelqyeshem ky pohim i permbysur, albano

lexova qe kishe pare down the myth of the american sleepover, e pata pare dhe une nje dite. I talentuar rregjizori i ri.
Po endrrat duket se thone me teper. ne mulholl dr. Shife daianen me endrrat dhe deshirat e saj ne enderr, duket si vajza me e zakonshme qe mund te takosh kudo dhe qe enderron me sy hapur :wink:

E kish dh.jere me kete filmin e ri… . Dola nga kinemaja ne krye te 30 minutave… . Impossible !

në kinema shkohet për të ënderruar dhe, kinematografia eshte derivat i endrrave: duke qene se çdo cikel gjumi zgjat pak a shume 90 minuta (po aq sa zgjat pak a shume edhe nje film), forma dhe gjuha kinematografike nuk vijne veçse nga nevojat tona biologjike te lidhura me gjumin

Fraze gjeniale, shkurt, sakte, pastert ideja.

Kete jam munduar te them edhe une, fatkeqsisht pa sukses. Prandaj e kam zili autorin e kesaj shprehje t’modhe, qe tregon se sinemaja eshte droge per popullin.

Kapitalisti nepermjet sinemase porno muvi hollivudi ve ne gjume komunistin qe shef endrra me sy hapur se po ben revolucion duke levizur muskujt e nofllave qe mbllaçisin tonelata me popcorn dhe gelltisin cisterna me coca cola.

I shkreti Stalker, paska ngel pa gjume heren e fundit. Droga nuk ka qene cilesore kesaj rradhe, kesmet rradhes tjeter.

e kesha ne krye te listes under the silver per ta pare :smile:

flm. per videon. Me ne fund beri sens klasifikimi i Mullholand Dr. si nje film noir.

Pare disa here, Mullholand Dr. s’isha shtyre te njihja skemen aq te perfolur te zberthimit te tij.
Ne fakt i ngarkuar aq shume ne detaje per t’u shpjeguar sa mori nje video 13 minuteshe, ndoshta s’e kam pasur keq, narrativa e shpjegimit eshte e komplikuar, sa i pakuptueshem filmi vete.

‘The Myth of american sleepover’ i jepja nje 8-te.
Traileri i ‘Under the silver lake’ impresionoi muaj me pare dhe mbaj mend tek gjenim nota te ngjashme me Twin Peaks.
gjynah qe s’paska qene e thene.

sigurisht e kerikon nje celes shpjegimi kur e shikon per here te pare, por filmat e lynch hyjne te ata filma qe nuk duhet te lodhesh per ti kuptuar, thjesht duhen pare dhe punen e bejne vete. Kur i kalon me vone sekuencat ne koken tende shef qe kane lene gjurme ne kortekstin e trunit.

1 Like

Nuk e dija qe i je rikthyer Mulholland Drive (MD) i cili, ne fakt, sot eshte nje nga filmat me te ‘shpjeguar’ (skenarisht !) te David Lynch: ka me dhjetra, nê mos me qindra faqe web qe detajojne dhe shpjegojne te verteten e filmit (i cili sot duket super i thjeshte krahasuar me, per shembull “INLAND EMPIRE”).

MD fillon me imazhet e nje skene kercimi twist (sfondi lejlà).

Pastaj, pas 2 a 3 minutash, shihet nje krevat: nen nje mbulese roze (cepi eshte jeshil) flé dikush: degjohet nje frymemarrje.

Duke filluar nga ky moment, filmi eshte ‘endërr’ (ose enderr e revizionuar nga heroina kryesore, dmth nga bjondja, dmth nga Diane Selwyn, vajze e re kanadeze nga Ontario, qe ka ardhur ne Los Angeles per te provuar fatin e saj si aktore) e cila i merr personazhet nga jeta e saj dhe i trasformon “si do donte qe ata te ishin”.

Pra, qe nga minuta e dyte (apo e trete), pa filluar titrat e filmit, e deri ne momentin kur dy heroinat kthehen nga koncerti dhe brunes (edhe pse me paruke te verdhe) i bie kutia (e Pandores ??) nga dora (duhet te jete minuta e 80 apo 90 e filmit), e gjithe kjo pjese eshte enderr e Dianes, e bjondes, e heroines kryesore te filmit, ose më sakte, eshte jeta e saj “si do te donte ajo qe te ishte”.

Nga ky moment e tutje (ka nje ekran te zi pergjate 30-40 sekondash, pra pas kutise blu qe bie pertoke dhe ekranit te zi, eshte jeta reale, pra si ka ndodhur vertet. : menjehere pastaj shohim Dianen tek ngrihet mundimshem nga gjumi cfilites, nga endrra e keqe qe ajo ka parë :

Pra: në 40-50 minutat e fundit, jane te njejtet personazhe qe kemi pare gjate 90 minutave te para (ata rishihen sidomos tek skena e darkes se fejeses se brunes me regjizorin: aty jane pothuaj TE GJITHE PERPOSNAZHET E FILMIT : eshte pothuaj nga fundi fare i filmit ajo skene), pra shohim te njejtet perosoanzhe te cilet bjondja i ka marre dhe i ka futur ne enderren e saj (90 minutat e para te filmit) dhe ka bere me to “ça i ka dashur qejfi

1 Like

Sa per imazhin e fundit te filmit :

ai eshte “thjesht” eshte homazh kinofilik sekondave te fundit te skenes se fundit fare te “Le Mépris” (Contempt) te Godard :

1 Like

te faleminderit shume, mjaft e qarte tani, vendosja e kufijve (kohore) sidomos beri ndryshimin e madh (sepse skenat e filmit i kam parasysh mire).

Biles eshte shume ‘argetuese’: po ta rishikosh filmin me kete sy, kupton pse brunia, gjate 90 minutave të para, pra gjate endrres, cdo 5 minuta thote (për situata ose persona të ndryshem) : “çudi, se nuk eshte keshtu kjo pune”. Biles Lynch, në nje interviste thote se gjate xhirimit, për pjesen e stergjate të endrres, i thosh aktores (brunes) : luaj (aktró) si kukull e mefshte, sikur je prej plasteline :smile: (por aktorja, pranon Lynch, nuk e kuptonte pse duhet të luante ashtu, pra ‘si e ngrire’). Po ashtu, gjate endrres se stergjate, ka plote dialogje qe, po ta dish të verteten e filmit, të bejne me qesh, sepse janë komplet surrealiste (psh, ai menaxheri i Hollywoodit qe pi kafen expresso dhe merr kot si pushke jevgu :smile: , ose ajo trashaluqja qe hà plumbin skiç, ose ndihmesja e regjizorit Adam Kesher qe i thote ketij të fundit : “i know i know, u are not broke, but u are” :smile: (se nuk i thote dot: “epo në enderr je, s’ke si ta dish të verteten”, sepse nuk ehste endrra e saj, fundja).

E te tjera e te tjera :slight_smile:

1 Like

jo, disa nga keto detaje nuk me kujtohen e me duket u mburra kot. Po ti e paske mesuar permendesh filmin me keto detaje solitare, palidhje, te tij :slight_smile:
shkelqyeshem!

Ose më shkurt (dmth më gjate) :

Mulholland Drive eshte historia e Diane Selwyn, kanadeze nga Ontario, qe zbarkon ne Los Angeles, qytetin e engjejve (a nuk shfaqet qofte nê fillim fare fare, qofte nga fundi fare imazhe ku shihet qofte Diana e vetme, qofte te dyja shoqet, dmth Diane dhe Camilla, te bardha si dy engjej??)

dhe ne fund fare:

Në LA, Diana takon Camillen (Qamilen, ne shqip), aktore tashme e sprovuar, me te cilen bie ne dashuri. Mund te themi se Diana eshte, seksualisht, lezbike, ndersa Camilla, biseksuale (sepse Camilla se shpejti do te martohet me Adam Kersher-in, regjizor hollywoodian shume në modë, ne filmat e te cilit ajo luan role kryesore (kujto skenen, andaj nga 4/5 e filmit, dmth pjesa reale dhe jo enderr: shohim Dianen tek luan nje rol te dores se dyte apo dhe figuranteje (fshesaxhijen)

nderkohe qe Camilla luan rol kryesor në filmin " “Sylvia North Story” dhe shfaqet splendide, duke rrezatuar bukuri dhe famë (ne krahet e regjizorit qe i tregon aktorévé se si te luajne rolin e tyre

**

By the way: meqe ra fjala:
kete titull filmi (“Sylvia North Story”), xhirimi i te cilit shihet gjate pjeses reale te Mulholland Drive (pra në çerekun e fundit te tij), Diana e merr dhe e fut në enderren e saj 90 minuteshe si titull kenge : eshte kenga qe do kendoje Camilla Rodes në pjesen e endrres (por qe per te na ngaterruar, në enderr, kete kenge nuk e kendon Camilla Rodes e vertete, dmth brunia, por nje bjonde

Kjo kengetare-bjonde (në enderr), në realitet nuk eshte veçse nje shoqe/e-dashur-kalimtare e Camilles se vertete (te cilen e shohim per pak sekonda tek pjesa e vertete e filmit, pergjate darkes se fejeses rreth tavolines tek vila e regjizorit, teksa ajo i thjote dicka ne vesh brunes, pra Camilles se vertete, dhe pastaj i jep nje te puthur) :

ps2:
por kete punen e marrjes se personazheve te vertete (kryesisht atyre qe jane perreth tavolines ne darken e fejeses se regjizorit me brunen), Lynch e ben me shume personazhe.
Per shembull, Coco, të jemen e regjizorit Adam Kesher, te cilen ky i fundit ja prezanton Diannes gjate darkes se fejeses se tij me Camillen (gjate darkes se famshme tek villa e regjizorit),

Diana e merr ne endrren e saj kete personazh dhe e transformon në… concierge (roje pallati !!) te baneses se tezes se saj ne LA :
:smile:

1 Like