Urna dhe oturaku

Letërsi
1

310638560_3242785759308961_2012426324628662463_n

Adolf Loos dhe unë, ai me fjalë, unë me gjuhë, nuk kemi bërë gjë tjetër veçse tregojmë se ka ndryshim midis një urne* dhe oturaku, dhe se vetëm në këtë ndryshim ka vend qytetërimi. Të tjerët ndahen në ata që përdorin urnën si oturak dhe oturakun si urnë (1918) - Karl Kraus, Thënie e kundërthënie, faqe 293-294, Adelphi.

…………………….

Në foto të postit paraqitet vepra e artit Shatërvani (viti 1917), ready-made më i famshëm i Marcel Duchamp (vetkuptohet përse më i famëshmi). Kjo vepër nuk u pranua të ekspozohet nga komisioni zgjedhor i veprave të Shoqatës së artistëve të pavarur, mospranim i motivuar meqë vepër “imorale dhe vulgare” dhe plagjiaturë: “send tregëtar që ka të bëjë me artin e hidraulikut”. Duchamp, kryetar i kësaj shoqate, dha dorëheqjen për këtë arsye, i mbeti hatëri.
Më pas galeristi Alfred Stieglitz ekspozoi në të njëjtin vit në galerinë e tij shurrtoren në fjalë të Duchamp me titullin Madona në hale. Sipas revistës Mercure de France (viti 1918), titulli i veprës ishte: Buda në nevojtore, kronisti shkruan se “vepra ngjan me një Buda të përunjur”.

………………………

Duchamp ishte vërtet në plot kuptimin e falës “tip i idhët”, më i idhët nuk bëhet, është tallur vazhdimisht dhe me të gjithë, përfshirë edhe veten e tij, çfar thoshte sot nuk thoshte nesër. Por një gjë e ka thënë me të vërtetë, shprehjen e më poshtme që tregon thelbin e gjenialitetit të tij, dhe thelbin e misionit të artit:

Mu desh të përdorja pikturën, mu desh të përdorja artin për të krijuar një modus vivendi, një mënyrë për të kuptuar jetën, për tu përpjekur që ta bëj vetë jetën time një vepër arti. Unë jam ready-made im në të gjallë.

………………………

Përkufizimi i ready-made:

Objekt i përdorimit të zakonshëm i nxjerrë nga konteksti i përdorimit të tij të përditshëm dhe i ekspozuar si vepër arti pa ndërhyrje të mëtejshme nga ana e artistit.

(*) urnë = vazo në përgjithsi, në këtë rast vazo ku mbahet hiri i trupit të djegur në krematorum pas vdjekjes të së ndjerit.

1 Like
2

Meqë struktura e botës është bipolare, diskutimi - dhe degradimi i tij në debat, e më tej natyrshëm në polemikë, me përfundim grindje dhe vrasje e presje - zhvillohet gjithnjë midis dy poleve, ose midis dy pozicioneve, ngado në çdo fushë të kulturës dhe veprimtarisë njerzore. Politika është shembulli më banal, e për pasojë më kriminal, që e dëshmon shkëlqyeshëm fenomenin në fjalë të zhvilluar gjithnjë midis dy pikpamjeve në sherr inatçor, i cili bën të pamundur venien re se dy pikpamjet janë komplementare, të ndërlidhura mes tyre, madje të identifikuara si dy anë të së njëjtës medalje, edhe në rastin më pervers dhe më përfaqses të bipolarizmit: falsiteti i konfliktit real toksor me të vërtetën e harmonisë sureale qiellore.

3

312893661_144001048367510_4130837432274910138_n
312893661_144001048367510_4130837432274910138_n1080×1080 95.7 KB

Zygmunt Bauman

trego sipër e shih poshtë e ma poshtë.

4

content
content1280×2134 233 KB

trego sipër diçin e shih poshtë hiçin.

5

anunz

trego një përrallë me mbret që si dihet kuptimi.

6

Konflikti i sotëm midis Amerikës dhe Rusisë tregon se konflikti i djeshëm midis USA dhe BS i ka pasur rrënjët më thellë se konflikti midis kapitalizmit dhe komunizmit, dmth Tarja duhet gëmojë më thellë që të gjejë qenin e ngordhur.

7

Postmodernizmi, përkufizuar si gjëndje shpirtërore, është mungesa e të ardhmes.

1 Like
8

Gjithçka e kotë.
Kam punuar pa pasur kurrë rezultat; jam sorollatur kot si përtac, kot, jeta ime ka shkuar në të njëjtën mënyrë. Jam lutur, nuk arrita asgjë; mallkova, nuk arrita gjë. Kam qenë egoist deri në atë pikë sa të harroja ekzistencën e të tjerëve; asgjë nuk ka ndryshuar as tek unë e as rreth meje. Kam dashur deri në atë pikë sa të harroj veten; asgjë nuk ka ndryshuar as tek unë e as rreth meje. Kam bërë pak të mira, nuk jam kompensuar; kam bërë keq, nuk jam ndëshkuar. Gjithçka njësoj e kotë - Guido Morselli (i vetëvrarë në vitin 1973).

Kam bërë vetëvrasje, maksimumi i kotësisë, sepse ekzistenca vazhdon edhe pas vdekjes, e për më tepër pa ngushëllimin e vdekjes dhe të vetëvrasjes - frazë e pamundur.

9

Mendësia klasike pretendon kuptimin, modernja pretendon moskuptimin sepse ka pretendimin e kënaqësisë estetike në kurriz logjikës (kuptimit) dhe të etikës. Pra ekziston edhe një ekonomi e shpirtit, në kuptimin që nuk mund t’i kesh të gjitha dhe në sasinë që dëshiron, duhet të sakrifikosh diçka ose ndonjërën për të pasur tjetrën në përmasa stërmadhe.

10

Pikërisht sepse arti është në majë të vlerave kulturore artisti dhe është majë e vlerave kulturore, plus faktin që moderniteti ka kthyer përmbys pretendimet e klasicizmit, arti modern është maja e diamantit që rrëmih ferrin duke e rikrijuar vazhdimisht gjithnjë e më tepër infernal. Nëse dikur synohej në lartësi qiellore sublime, sot synohet në humnera nëntoksore sublime; ndryshon vetëm kahu dhe shenja, sublimiteti mbetet njësoj.

11

-Po ti nuk ke lexuar asgjë nga Realizmi Socialist?
-Asgjë, vetëm romanet që na jipte melejezysha si lexim jashtklase.
-As Dritëroin dhe Kadarenë?
-As si titull nuk e duroja dot “shoku Zylo” e Dritëroit si personazh i revistës katunare Hosteni. Kadarenë e lexoja sepse kisha frikë se mos disidentët më kallzonin tek Sigurimi.

(nga Ditar i një fuksi)

12

Që kafshët janë më superiore si më të pastra shpirtërisht e kuptoj kur në rrugë kalimtarët i qeshin qenit dhe shtiren si indeferentë me të zotin e qenit.

(nga Ditar i një fuksi)

13

Estetikë pa etikë dhe pa logjikë do të thotë kitsch.

14

Rimbaud është mishërimi i dështimit të poezisë për shkak të dështimit të jetës. Avantgarda e Parë u përpoq si Rimbaud ta bënte jetën një vepër arti, dhe bëri të njëjtin gabim dhe më pas dështim, duke lënë pas vetëm karikatura për të droguarit me art dhe biznes për të droguarit me para. Shtirja e dështimit sikur të ishte fitore nuk është gjë e re, që nga koha e Jezuit, kryqëzimi i paraqitur si fitore ka qenë lajtmotivi i përhershëm i ekzistencës oksidentale.

15

Shqipëria u krijua kur Evropa, mbasi kishte arritur kulmin shpirtëror dhe kulturor mbas një paqe 40 vjeçare, filloi dukshëm tatëpjetën me luftrat e mëdha botërore, dhe u lut të futet në Evropë kur Evropa nuk kishte më arsye të ekzistonte sepse kishte marrë fund shkaku arsyetues i krijimit të saj: konflikti USA-BS.

16

Të thuash se nuk ke dhe nuk duhet pasur një ideologji është një ideologji më vete dhe më tepër e më keq se ideologji si një mohim ideologjik i ideologjisë, me një fjalë: hipokrizi.

17

-Nuk ka budallenj dhe as inteligjentë, ka vetëm budallenj ndryshe ose ndryshebudallenj që i thonë tjetrit: koqe!
-Kush e ka thënë këtë, Kadareja? Apo Konica? Ma ha mendja që do të ketë qenë Konica.
-Jo nuk e ka thënë as njëri e as tjetri, kanë qenë tepër inteligjente, për ta menduar këtë dhe për të mos ta thënë dot. Ishin kaq të zgjuar që të kuptonin se nuk e thoshnin dot një të vërtetë të tillë.

(nga Ditar i një fuksi)

18

Sëmundja mendore, depresioni dhe skizofrenia, është një sëmundje profesionale për artistët, e për më tepër e konsideruar në mënyrë jokritike, e deri lavdëruar, nga fansat nga divani i tyre i rehatshëm, sepse nuk ka spektakël dhe argëtim nga spektatorët në shkallët e Koloseut pa gladiatorë që vdesin në arenë.

19

Fjala e urtë që thotë: “burimi rrjedh i pastërt por ujët turbullohen udhës” përdoret nga servili që i lëpihet fuqisë pa konsideruar se ka burime me ujë sulfuror për llixha.

20

Hermetizmi, misteri dhe kriptizmi fshehin çfarë është e ndyrë, janë pasojë e drejtpërdrejtë e një ndyrësie, e vetëdijshme apo e pavetëdijshme qoftë, nuk fshihet çfarë është e pastërt. Gjithashtu njësoj edhe moskuptimi.