Natyra eshte kudo e bukur - mund te gjesh bukurira ne cdo vend te botes. Por unike per natyren shqiptare eshte te qenurit brenda nje hapesire relativisht te vogel te nje shumellojshmerie gjeografish: nga vargmalet, tek ultesira, tek deti.
Bazuar ne experiencen time personale:
Nga pikpamja gjeologjike, eshte nje laborator ne natyre.
Nga pikpamja e njerezve qe popullojne disa nga zonat me te bukura ka ndoshta njerezit me miqesore dhe me mikeprites ne bote.
Nga pikpamja e botes se kafsheve dhe ajo bimore ka shume gjera qe nuk jane studiuar sic duhet
Kam qene shume here ne valbone, dhe edhte vend i bukur, por vetem kaq. Ska asgje te vecante, e vende te tilla ne itali ke me mijra. Potencialish cdo fshat i piedmontit ka pamhe te tilla, me alpe, lumej, lugina, e shqipatre
shume dakort me ty, tek rreshtat e pare ke thene kryesoren. “vend i vogel” por shum i pasur si natyre. kalon nje koder edhe ngjyrat ndryshojne, thua je ne vend tjeter. ne France per ndryshime te tilla radikale duhet te pakten te levizesh 500/1000 KM. kjo shpjegon shumellojshmerine dhe pasurine e folklorit shqiptar, kenget, veshjet, etj. por edhe gjuhes. per km katror jemi populli qe kemi me shume veshje, kenge dhe dialekte se çdo popull tjeter i botes. kjo ben dhe njeriun qe jeton ne keto troje shume origjinal (kjo i krijon dhe veshtiresite politike, qe duan njeri qe mos kete origjinalitet, por te jene kopje e njeri tjetrit, si prodhimet ne seri)
vetem diçka gjithashtu. 28 000 km, eshte nje siperfaqe fiktive, nje plan i rrafshet dhe qe ne fakt nuk pershkruan realitetin. terreni shqiptar eshte shume i thyer, po ta shtrish, ta besh rrafsh (kete çarfaf te rudhosur) siperfaqja reale behet shume me shume se kaq. kjo na pasuron ne fakt.
hollanda dhe belgjika kane pak me shume se ne siperfaqe por e kane rrafsh. ne kemi me shume realisht se ata, per nje popullsi me te vogel.
nuk eshte njesoj italia, as franca as zvicra as gjermania. kane ndjesi tjeter. shqiperia eshte e eger, dhe nje turist e kish kap, ka PERMASA NJEREZORE. plazhet e vogla, malet e vogla, qytetet e vogla. sa ç’duhen. nuk duket (as behet) njeriu si milingone.
dhe permasat eshte gjeja kryesore sa i perket bukurise. Da Vinçi donte t’i gjente ligjet e percaktimit, me ate njeriun qe e futi ne nje rreth. nje objekt qe te duket perfekt, nuk duhet t’i kaloje permasa te caktuara. (kjo shihet tek rrobat psh.) madhesia e prish, ai nuk eshte me i bukur.
vale i thoshin buke-vales. Gojedhena thote se nje udhetar kaloi aty pari dhe pa nje plake qe po gatuante. Ky e pyeti plaken se ç’po bente dhe plaka u pergjigj, vale bona qe ne dialektin vendas tingellon val’bona!
Udhetari qelloi nje kronikan qe kur pershkroi udhetimin e tij, e emertoi zonen si Valbona
italia eshte vend shume i bukur, nuk e diskuton njeri kete gje sot. pranej atje eshte bere dhe Art i Madh. nuk eshte rastesi, qe ambienti luan rolin vendimtar.
fakti qe sot pelqen shqiperia, eshte qe vendet e bukura te botes, jane kthyer ne KOMERCE. ta masim koken me meter kudo te shkosh. bukurine ti e blen, te duket vetja krejt spektator.
ndersa ne shqiperi te duket vetja per momentin si eksplorator, sikur po zbulon diçka te pa shkelur kurre me pare nga ndonje turist apo vizitor. dhe robt, nuk jane bere tregtare akoma, qe vetem leku u intereson nga ty asgje tjeter. shqiptari do me te bo qejfin, qe t’i te mendosh mire per te. kjo le mbresa, ndoshta jo te te gjithe, por te me te ndjeshmit.
vendalinjte i quajne Bjeshket e Nëmuna (te mallkuara). valbone do ta kane qujt italianet qe benin rruget ne kohe te pushtimit me vjedh druret e pyjeve. pranej dhe per ta eshte Bona.
Mua emrin ma shpjeguan si Valë Bardha per sa i perket prejardhjes megjithate eshte lugine e mire, kuptimi latin qendron.
Per Bjeshket e namuna, keto jane nje toponim qe perfshin me shume sesa Luginen e Valbones ndaj emertimet bashkejetojne. Degjova nje histori, sikur mallkimi i bjeshkeve te namuna arriti fundin ne 2011, sipas legjendes mallkimi mbaronte - por mos me pyesni si se nuk kam idene - dhe kthehet emri ne Bjeshket e lume apo Bjeshket e bekuara. Me falni per detajet e munguara por ka dicka qe qendron ne kete histori.
keto jane me interesante sesa bukuria ne fakt. duhet te pysesh me gjate rreth kesaj pune, kur te shkosh prap atje. keni fatin qe jetoni ne shqiperi ne fakt.
si dhe ka mundesi qe ajo Vale Bardha tu ket shnderru ne ValeBona, prej talionve (kur kane hartuar Hartat e para te shqiperise). nje amerikan me dhiu sesi e kishte shkujt fjalen Faleminderit ne Instagram.
kur shef fotografi nga vendi, kjo te vjen ne mend Vale Bardhe. prej bores mbi valet e maleve. ndersa Bona = E mira s’ka asnje lidhje vizive. vendi eshte i ashper.
In the Northern Albanian Alps, we find: Valbona (Lat. vallis bona), a tributary of the Drin; Kastrati (Lat. castrum), a tribe living on the edge of the Northern Albanian Alps north of Shkodra, possibly Plava (Lat. Flavia) in the valley of the upper Lim; the nearby mountain Maja Romanit, as well as the village of Pjani (Lat. planum) in the Malësia e Gjakovës and the mountain Kumul (Lat. cumulum) in the same area.
Of the pre-Slavic place names in the region of the Black Drin, on the eastern edge of modern Albania, only one of them could possibly be of Latin origin.
We do not know the exact location of the ancient fortress of Clementiana, but the name has survived in the tribal designation Këlmendi (from Clement).
In the neighbouring basin of Old Serbia, that was inhabited in Roman times, only two Latin place names have been preserved: Tauresium, modern Taor, and Ulpiana that was transformed into Lipljan as a Slavic folk etymology(from Slavic lipa “linden tree”).
The few place names that are clearly of Latin origin are thus distributed over coastal Albania, the mountains of the Drin River, the Northern Albanian Alps, the region of the Black Drin (?) and Old Serbia.
In addition to place names of Latin origin, many pre-Latin place names were phonologically altered by the process of Romanisation. The names of the larger settlements (Scodra, Lissus, Dyrrachion) are of pre-Roman origin. They survived both the linguistic transformation they underwent during Romanisation and the cultural break caused by the Slavic invasion. In many cases, the phonological forms of these words can only be explained by the assumption that a Roman population inherited them from the pre-Roman population and that, after transformation, they were inherited by the Albanians and immigrant Slavs. Such names provide indirect evidence of Romanisation. Related to these are place names that were not continuously in Albanian use. Such place names in the Balkan Latin area that did not undergo normal Albanian phonological development can be regarded as proof of Romanisation because the whole population of the Balkan Peninsula, with the exception of the early Albanian transhumant shepherds, had been Romanised (or Hellenised) by the eve of the Slavic invasion. They are situated in the basin of Shkodra, in the Valbona Valley, in the district of Ljuma in the valley of the Black Drin, on the coastal plains and in the valley of the Shkumbin River.
